Τρίτη 12 Ιανουαρίου 2010

Ασφάλιση των φιστικεώνων. Μια προσέγγιση απο τις ΗΠΑ

Το θεωρούσα λοιπόν προφανές ότι στις ΗΠΑ και ειδικά στην Καλιφόρνια, οι παραγωγοί θα ήταν καλά ασφαλισμένοι για την παραγωγή κελυφωτών φιστικιών. Και όμως από όσα διάβασα μέχρι τώρα αυτό δεν είναι καθόλου προφανές. Μόλις το 2007 μας λέει ο Jim Graham (εδώ, έχει 22.000 δένδρα στην πολιτεία της Αριζόνα) έγινε διαθέσιμη για τα κελυφωτά φιστίκια η ασφάλιση της ακαθάριστης προσόδου. Η ασφάλιση συνεπώς αποτελεί ένα από τα σημαντικά θέματα που απασχολούν και τους αμερικάνους παραγωγούς μαζί με το νερό, το κόστος εργατικών και τους κανονισμούς ασφάλειας των τροφίμων.
Αυτή η ασφάλιση, μας λέει ο Graham, προστατεύει απέναντι στις μεταβολές τιμών στο ακαθάριστο εισόδημα, σύμφωνα με τα δηλούμενα  στη φορολογική δήλωση. To 2006, για παράδειγμα, τα φιστίκια του Graham πουλήθηκαν $1.85 a pound; το 2007, μόνο $1.25 a pound. Η ασφάλεια ακαθάριστου εισοδήματος (Αdjusted gross revenue) είναι διαθέσιμη διαμέσω ενός προγράμματος συνεργασίας ομοσπονδιακού κράτους και ιδιωτικού τομέα. Τα ασφάλιστρα (premiums) επιδοτούνται από το ομοσπονδιακό κράτος. Ως πρωτάρης χρήστης αυτής της ασφάλισης, ο Graham δεν ξέρει ακόμα αν θα την συνιστούσε σε άλλους. Δεν μας είπε και τι κόστος έχει αυτή η ασφάλεια. Σε αυτή τη σελίδα θα βρείτε (στα αγγλικά) και τις ασφαλιστικές εταιρείες που πιστοποίησε το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ για την προσφορά ασφαλιστικών υπηρεσιών στους αγρότες.
Ψάχνοντας όμως λίγο περισσότερο βρήκα ότι ο Οργανισμός Γεωργικής Ασφάλισης των ΗΠΑ (Risk Management Agency, RMA-USDA) διατηρεί μια σελίδα στην οποία μπορεί κανείς να υπολογίσει τα ασφάλιστρα για διαφορετικά προγράμματα ασφάλισης (εδώ, πρέπει να εγγραφείς ως χρήστης). Έβαλα λοιπόν χρήστη και κωδικό και ότι είμαι παραγωγός κελυφωτών φιστικιών από το Kern της California, ότι είχα τζίρο από το 2004 έως το 2008 (Α=2.000, Β=16.000, C=12.500, D=5.500, E=3.500) και ότι ο τζίρος που πρέπει να έχω είναι 16.000 (800 δένδρα με 5 κιλά/δένδρο = 4.000 κιλά Χ 4/κιλό (μέση τιμή μικτού)). (νομίζω ότι δεν είναι ανάγκη να κανει κανείς μετατροπές αντιστοιχίας από € σε $ γιατί το πρόγραμμα πρέπει να χρησιμοποιεί αδιάστατους συντελεστές)
Το πρόγραμμα ενέκρινε κάλυψη του μέσου τζίρου με βάση τα ιστορικά στοιχεία ήτοι (A+B+C+D+E)/5 = 7.900 και όχι αυτού που περιμένω εγώ (16000).
Επιλέγοντας κάλυψη του 75%  του τζίρου και πληρωμή μέχρι 90% της απώλειας (δηλαδή 0,75 Χ 7.900 Χ 0,90 =) 5.333  αποζημίωση στην περίπτωση που δεν πάρω τίποτα, υπολογίζεται κόστος ασφάλειας 208 από τα οποία τα 123 κρατική συμμετοχή και τα 85 πληρώνει ο παραγωγός. Σε αυτά προσθέστε και άλλα 30 για το κόστος του φακέλου = 115 το χρόνο για να είμαι καλυμένος να πάρω τουλάχιστον 5.333 (με 52% περίπου κρατική επιδότηση ασφαλίστρου+έξοδα). Το ποσό αυτό αντιστοιχεί τουλάχιστον στα καλλιεργητικά έξοδα κάθε χρόνο. Έτσι δεν θα είμαι αναγκασμένος να κόβω από δω και από κει ανάλογα με το τι παραγωγή περιμένω, εις βάρος τελικά της συνολικής μέσης παραγωγής, ούτε να φεσώνω καταστήματα γεωργικών εφοδίων. Επίσης, αν σκεφτεί κανείς ότι πληρώνω κοντά στα 150 € για το ΟΣΔΕ  το οποίο μου δίνει  κάτι λιγότερο από 1.000 € (κάθε χρόνο όμως), το να δίνω 115 για να μπορώ να καλλιεργώ χωρίς άγχος, καθότι θα είμαι εξασφαλισμένος τουλάχιστον για τα έξοδα, νομίζω ότι δεν είναι υπερβολή.
Ποιόν δεν συμφέρει όμως η εφαρμογή ενός τέτοιου συστήματος και δεν συζητιέται καν στη χώρα μας;
Το κράτος; Νομίζω ότι θα κερδίσει καθότι θα μπορεί να κάνει κουμάντο από την αρχή ξέροντας πόσα συμβόλαια έχει υπογράψει και επιδοτεί. Ίσως αυτά που καλείται να πληρώσει κάθε χρόνο για αποζημιώσεις ζημιών παραγωγής να είναι πολύ περισσότερα. Άσε που δεν βασίζονται σε κάποιο επιστημονικά τεκμηριωμένο σύστημα, με αποτέλεσμα στο τέλος κανένας να μην  είναι ευχαριστημένος. Ούτε αυτοί που παίρνουν γιατί πάντα λένε ότι είναι λίγα, ούτε αυτοί που δεν είχαν ζημιά και δεν παίρνουν γιατί οι άλλοι πήραν και αυτοί όχι. 
Τις Τράπεζες; Μάλλον εκεί είναι το κουμπί. Η τράπεζα που θα μου δανείσει τα 5.333 € ως βραχυπρόθεσμο καλλιεργητικό δάνειο θα κερδίσει πολύ περισσότερα αν εγω δεν πάρω τίποτα και δεν καταφέρω να τα ξοφλήσω και ίσως με βάλει να πληρώσω και έξοδα και ασφάλεια για αυτά τα 5.333 που θα στοιχίζει πολύ περισσότερο από τη δόση που θα καλούμουνα να πληρώσω για ασφάλιση του μέσου ακαθάριστου γεωργικού εισοδήματός μου.
Με αυτό το σύστημα το κράτος θα έβγαινε σίγουρα κερδισμένο καθότι τότε οι αγρότες (επαγγελματίες και μη) θα είχαν κίνητρο να δηλώσουν  το πραγματικό ακαθάριστο εισόδημά τους προκειμένου να εξασφαλίσουν μια δικαιότερη ασφαλιστική κάλυψη του εισοδήματός τους.
Ο Graham συνεχίζει λέγοντας ότι η ασφάλιση της ακαθάριστης προσόδου (Adjusted Gross Revenue), παρόλα αυτά, δεν ασφαλίζει την φυτεία (φυτικό κεφάλαιο). Πολλές φυτείες, όπως οι φιστικιές, δεν περιλαμβάνονται στην ασφάλιση του φυτικού κεφαλαίου. Οι ηγέτες της βιομηχανίας κελυφωτών φιστικιών θα ήθελαν να δουν αυτό να αλλάζει. Η ασφάλεια πολλαπλών κινδύνων (multiperil crop insurance) καλύπτει καταστροφές που οφείλονται σε ξηρασία, πλημμύρες, έντομα, ασθένειες, κ.α.  Οι ιδιωτικές ασφαλιστικές δεν την προσφέρουν λόγω της πιθανής έκθεσης σε υπερβολικές απώλειες οι οποίες θα επηρέαζαν πολλούς από τους ασφαλισμένους συγχρόνως. Εξ'αιτίας του προβλήματος των υπερβολικών απωλειών, η κάλυψη πολλαπλών κινδύνων είναι συνήθως χρηματοδοτούμενη (επιδοτούμενη) από το κράτος.
Για το φυτικό κεφάλαιο ισχύει δηλαδή κάτι σαν τα δικά μας προγράμματα ΠΣΕΑ. Αλλά και αυτά κουτσουρεμένα τα έχουμε, μόνο για κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, λένε, .... λες και το φυτικό ή ζωικό κεφάλαιο που έχουν οι ετεροεπαγγελματίες δεν αποτελεί εθνικό παραγωγικό πόρο. Άλλο ένα ελληνικό αλλαλούμ κοινωνικοαναπτυξιακοκοινωνικής πολιτικής. Ή μήπως θεωρούν ότι οι ετεροεπαγγελματίες το κάνουν από χόμπι για να πετάνε τα λεφτά τους; Παραγωγική επιχείρηση έχουν και αυτοί που συνεισφέρει στο ακαθάριστο εθνικό προϊόν του πρωτογενούς τομέα, με 100% ιδία χρηματοδότηση από κεφάλαια που προέρχονται από άλλους τομείς (δευτερογενή και τριτογενή συνήθως). Συμφέρει καλύτερα την χώρα μας να τα τρώνε σε ρούχα, αυτοκίνητα, ταβέρνες και καφενεία;

Αυτά ως μια πρώτη προσέγγιση των θεμάτων ασφάλισης του αγροτικού εισοδήματος. Σίγουρα και στις ΗΠΑ δεν έγιναν "εν μια νυκτί" και σίγουρα θα υπάρχουν και εκεί απατεώνες, αλλιώς δεν θα είχαν νόημα οι διαφημίσεις για το τηλέφωνο καταγγελιών που βρίσκουμε σε διάφορα φυλλάδια, όπως αυτό.


Αυτό δεν εμποδίζει όμως το σύστημα να λειτουργήσει γιατί έχουν γίνει πληθώρα μελετών, προτάσεων, αναλύσεων για το θέμα της ασφάλισης που μπορεί κανείς να τις βρει στο διαδίκτυο. Από ότι φαίνεται όμως, ξεκίνησαν από κάτι βασικό:
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΙΣΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ και ΔΕΔΟΜΕΝΑ
που συλλέγονται με διάφορους τρόπους και από διαφορετικούς φορείς και υπηρεσίες (που λειτουργούν), συνεταιρισμούς, δήμους, περιφέρειες, υπουργείο γεωργίας και οικονομικών, ...κ.α. Γιατί ως πολίτης πρέπει να έχεις εμπιστοσύνη σε αυτούς που εμπιστεύεσαι να διοικήσουν και να κυβερνήσουν και ως κράτος πρέπει να έχεις εμπιστοσύνη στους πολίτες που ζητάς να σε εμπιστευθούν.

Άλλες πηγές
http://www.cropinsuranceinamerica.org/index.php
http://www.agsecure.com/newsite/crop.htm
http://www.proag.com/insuredinfo.html

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου