Τετάρτη 29 Δεκεμβρίου 2010

Κελυφωτό φιστίκι Συρίας: Σοδειά - Τιμές 2010

Η Συρία είναι ένας από τους αρχαιότερους παραγωγούς κελυφωτών φιστικιών στον κόσμο. Είναι η πρώτη παραγωγός χώρα από τις αραβικές χώρες ενώ είναι τέταρτη στην παγκόσμια παραγωγή μετά το Ιράν, τις ΗΠΑ και την Τουρκία και είναι δεύτερη σε ποιότητα προϊόντος. Τα φιστίκια χρησιμοποιούνται σε ιατρικές, διατροφικές, αρωματικές βιομηχανίες. Είναι ένα προσοδοφόρο προϊόν γιατί είναι τοπικό και έχει διεξόδους στις διεθνέις αγορές ενώ κόστος φύτευσης και η ικανότητα προσαρμογής σε περιοχές με υψηλές θερμοκρασίες είναι μεγάλη. Γι'αυτό οι αγρότες το αποκαλούν "Golden Tree", χρυσό δένδρο. 

Από την καλλιέργεια φιστικιών ζούν περί τους 23.000 αγρότες.  Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Συριακού Υπουργείου Γεωργίας το 2008 τα φιστίκια καταλαμβάνουν 60.000 στρέμματα, 560 στρέμματα από τα οποία είναι αρδευόμενα ενώ οι υπόλοιπες είναι ξηρικές εκτάσεις. Τα δένδρα φιστικιών καταλαμβάνουν το 1% των καλλιεργούμενων εκτάσεων στη Συρία και το 6% της καλλιεργούμενης έκτασης της χώρας με 560.000 στρέμματα επικεντρωμένα σε 6 επαρχίες: Aleppo 44%, Hama 35%, Idleb 13%, Damascus Countryside 6%, Raqqa 1% and Sweida 1%. Υπάρχουν 25 ποικιλίες φιστικιάς με πιο πολλά υποσχόμενη την Ashori με το κόκκινο χρώμα της. Είναι η πιο εμπορική ποικιλία και καταλαμβάνει το 85% των καλλιεργούμενων εκτάσεων.

Τα παραγωγικά δένδρα ήταν 9.417.000 το 2008 από τα οποία παράγονταν 52.556 τόννοι φιστικιών.  Η διεύθυνση φιστικιών του Υπουργείου Γεωργίας της επαρχίας Hama αναμένει ότι η φετινή (2010) παραγωγή θα ξεπεράσει τους 61.000 τόννους ενώ τα συνολικά δένδρα είναι 10 εκατομμύρια.

Τα δένδρα εξαρτώνται κυρίως από τις βροχοπτώσεις και δεν είναι ανάγκη να αρδεύονται το καλοκαίρι εκτός αν υπάρχει ξηρασία. Η ξηρασία δεν μπορεί να προσδιοριστεί υπό όρους ύψους βροχής ή αριθμό ημερών χωρίς βροχή καθότι καθορίζεται από πολλές μεταβλητές όπως η κατανομή στο χρόνο και έκταση βροχόπτωσης πριν και μετά. Κατά προσέγγιση θέλουν μια μέση βροχόπτωση μεταξύ 200 έως 400 χιλιοστών. Η φύτευση φιστικιών στην Συρία αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια χάρη στα μέτρα του Υπουργείου Γεωργίας και την ολοκληρωμένη καταπολέμηση των εχθρών. Μετά τα βήματα του Υπουργείου, η παραγωγή κάθε δένδρου έφτασε τα 8 κιλά ετησίως. ................
Ο Abdul-Ghafour Tayfour, βοηθός διευθυντή Διεύθυνσης λέει ότι η παραγωγή ενός στρέμματος είναι περίπου 400 κιλά δηλαδή περίπου 30 κιλά ανά δένδρο (Προσοχή !!!! ή μιλάει για υγρό βάρος ακαθάριστο ή υπερβάλλει ή το έμαθε από τα βιβλία). Η τιμή του κιλού (για τον παραγωγό μάλλον) είναι 150 έως 250 Συριακές Λίβρες (= 2,43 -  4,05 €/κιλό, 1€ = 61,75 SYP).

Βιβλιογραφία
1) Ruaa AL-Jazaeri/Mazen International Copyright 2006-2009, SANΑ, Provided by Syndigate.info an Albawaba.com company,  (πηγή)
 2)  Άρθρο της 25 Αυγούστου 2010 του Fadi Allafi .Mazen Eyon(πηγή)

Κελυφωτό φιστίκι Τουρκίας : Σοδειά - τιμές 2010

Σε πρόσφατη αναφορά των γεωργικών ακολούθων των ΗΠΑ για τους καρπούς με κέλυφος στην Τουρκία  το 2010 (πηγή pdf) διαβάσαμε τα εξής:

ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Επειδή αυτή είναι μια  “on” χρονιά στον φυσικό κύκλο, η παραγωγή κελυφωτών φιστικιών την εμπορική χρονιά 2010 εκτιμάται πολύ μεγαλύτερη από την παραγωγή της εμπορικής χρονιάς  2009. MY 2010 η συγκομιδή άρχισε τέλη Αυγούστου και αρχές Σεπτεμβρίου ανάλογα με την περιοχή. Υπάρχουν τρεις κύριες παραγωγικές περιχές φιστικιών στην Τουρκία:  Gaziantep, Sanliurfa and Siirt. Οι ποικιλίες της Gaziantep και Sanliurfa είναι παρόμοιες αλλά η περιοχή Siirt έχει διαφορετική ποικιλία. Μία κανονική χρονιά η  Gaziantep παράγει 40,000 -45,000 MT(=μετρικοί τόννοι), Sanliurfa  35,000-45,000 MT και η Siirt 10,000 MT -15,000 MT. Την χρονιά 2010, Gaziantep προβλέπει 39,000 MT η Sanliurfa 41,000 MT, και η Siirt 15,000 MT. Η συνολική παραγωγή εκτιμάται 110,000 MT το 2010. Η ποιότητα είναι επίσης πολύ καλή.  Σε κάποιες περιοχές της  Gaziantep και της Siirt η ποιότητα επηρεάστηκε από τη ζέστη. Η παραγωγή θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια λόγω νέων φυτεύσεων στην Sanliurfa και Siirt. Λόγω της καλύτερης επιλογής ποικιλιών το πρόβλημα της παρενιαυτοφορούσας παραγωγής δεν θα υπάρχει τα επόμενα χρόνια. Σύμφωνα με τιςεπίσημες στατιστικές 1 εκατομμύριο νέα φυτά (sapling;;;) φυτεύονται κάθε χρόνο. Τα περισσότερα τουρκικά φιστίκια είναι της ποικιλίας Gaziantep, λεπτότερα και μικρότερα από τα Ιρανικού τύπου φιστίκια. Αυτά της επαρχίας Siirt, είναι το 15% της συνολικής παραγωγής βρίσκονται ανάμεσα από αυτά της Gaziantep και των Ιρανικών. Οι αποδόσεις στην Siirt όχι μόνο είναι μεγαλύτερες αλλά κυμαίνονται λιγότερο από χρονιά σε χρονιά. Στην Τουρκία η ποιότητα είναι άμεσα συνδεδμένη με το μέγεθος: 90 τεμάχια ή λιγότερα ανά 100 g είναι η πρώτη ποιότητα,  90-100 τεμάχια η δεύτερη, 100-120 τεμάχια η τρίτη, και πάνω από 120 τεμάχια η τέταρτη ποιότητα.

ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ
Τα φιστίκια τρώγονται ευρέως ως σνάκ και χρησιμοποιούνται στην παραγωγή γλυκισμάτων, ειδικά γλυκά και είδη αρτοποιίας. Η κατανάλωση έπεσε κατά 60,000 MT τη χρονιά 2009 ως αποτέλεσμα των υψηλών τιμών ρεκόρ λόγω της μικρής διάθεσης. Όχι μόνο οι καταναλωτές γλυκών αλλά και οι καταναλωτές μπακλαβά (special Turkish dessert) επηρεάστηκαν από την υψηλή τιμή φιστικιού. Η τιμή του φιστικιού των ζαχαροπλαστείων την χρονιά 2008 ήταν γύρω στα 9,72 €/kg και αυξήθηκε στα 19,44 € τον Μάιο του 2010 στην αγορά. Η ψίχα που χρησιμοποιείται για την παραγωγή μπακλαβά αυξήθηκε από 20,41 €/kg το 2008 σε 24,3 €/kg το 2009. Η τιμή λιανικής με κέλυφος είναι 5,833 TL/ kg, το ψημένο 17,99 €/kg και η ψίχα στις 32,57 €/kg.

(Για τις μετατροπές νομίσματος χρησιμοποιήθηκε 1 TL Τούρκικη λίρα = 0,4861 € από το XE.COM
στις 30/12/2010)

ΕΜΠΟΡΙΟ
Το 2009 οι εξαγωγές φιστικιού μειώθηκαν δραματικά. Λόγω της μειωμένης παραγωγής για την εσωτερική αγορά, η συνολικές εξαγωγές, συμπεριλαμβάνοντας και το μεταποιημένο φιστίκι μειώθηκαν κατά 75% το 2009 συγκριτικά με το 2008. Οι εξαγωγές θα φτάσουν τους 6,500 MT το 2010.
Πίνακας 1. Τουρκία: Εισαγωγές και εξαγωγές 2008 και 2009 ανά μήνα κελυφωτού φιστικιού με κέλυφος.
Οι κύριες εξαγωγικές αγορές είναι οι χώρες της Ε.Ε.  Το συμβούλιο για την προώθηση των εξαγωγών φιστικιών στοχεύει την Γερμανία, Ιταλία, Αγγλία, Ισπανία και Ρωσία για την αύξηση των πωλήσεων. Λόγω της μειωμένης χρηματοδότησης το συμβούλιο δεν ήταν τόσο ενεργό όσο για το hazelnut.
Πίνακας 2. Εξωτερικό εμπόριο τούρκικων φιστικιών 2007 - 2009.
ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ
Τα αποθέματα μεταβάλλονται σημαντικά από χρονιά σε χρονιά αντίστοιχα με τους κύκλους ON -OFF παραγωγής. Μεγάλη παραγωγή το 2008 κατέληξε σε υψηλά αποθέματα. Το 2009 αυτά μειώθηκαν.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Η κυβέρνηση σταμάτησε να επιδοτεί άμεσα τους παραγωγούς φιστικιού αρκετά χρόνια πριν και από το 2004 η GUNEYDOGUBIRLIK (συνεταιρισμός παραγωγώ) δεν ανακοίνωσε κατώτατες τιμές για το φιστίκι. Παρόλα αυτά υπάρχει μια κρατική ενίσχυση της τάξης των 300 TL/ha για την εγκατάσταση νέων δενδρώνων με πιστοποιημένα φυτά. Δεν υπάρχουν επιδοτήσεις, φόροι ή άλλοιπεριορισμοί στις εξαγωγές αλλά οι εισαγωγές στην Τουρκία δεν επιτρέπονται όλο το χρόνο. Υπάρχουν ενδείξεις ότι Ιρανικά φιστίκια εισέρχονται στην Τουρκία και εξάγονται αφού βαπτιστούν Τουρκικά. (να θυμίσω εδώ  ότι το άρθρο είναι γραμμένο από αμερικανούς)

ΠΡΟΩΘΗΣΗ
Η ομάδα προώθησης του φιστικιού της Antep ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 2006. Οι ενώσεις εξαγωγέων του Αιγαίου, Νότιοανατολικού Αnatolian και της Ιστανμπούλ έχουν δύο μέλη στο διοικητικό συμβούλιο. Επίσης η υποδιεύθυνση εξωτερικού εμπορίου ορίζει άλλο ένα μέλος. Σκοπός της ομάδας είναι να διοργανώνει και διαχειρίζεται έρευνητικές και προωθητικές δράσεις για την αύξηση της κατανάλωσης και εξαγωγής των φιστικιών της Antep. Η ομάδα συμμετείχε στις ακόλουθες συναντήσεις το 2009
- ISM 2009 fair on 01-04 of February in Koln/Germany
- IFE International Food and Beverages Fair on 15-18 of March in London/UK

GUNEYDOGUBIRLIK, η οποία βρίσκεται στην επαρχία Gaziantep, είναι η μοναδική ένωση σνεταιρισμών για τα φιστίκια. Αυτός ο συνετιαρισμός πωλήσεων παρακολουθεί θέματα εσωτερικού και εξωτερικού εμπορίου, παρέχει πληροφορίες, διεξάγει έρευνες αγοράς και χορηγεί προωθητικές δράσεις.
Note: PSD εκτιμήσεις παραγωγής βασίζονται σε καρπούς με κέλυφος με ένα συντελεστή 1:2


Πρόσθετες πληροφορίες θα βρείτε στη σελίδα παρακάτω:

Pistachio research institute Gaziantep http://www.antepfistigiarastirma.gov.tr/sayfalar/english.php

Κελυφωτό φιστίκι Ιράν: Σεπτέμβριος 2010

Πηγή: September.20th.2010, Τίτλος: Re Iranian Pistachios, http://www.hasasco.com/reports Είναι λίγο καθυστερημένηη ανακάλυψη και επαναδημοσίευση της μετάφρασης αλλά ας το κρατήσουμε για ιστορικούς σκοπούς. Άρα φέτος πράγματι οι Η.Π.Α. είναι η πρώτη χώρα παραγωγής κελυφωτών φιστικιών.
Μετάφραση
Η νέα σοδειά 2010 μπαίνει σταδιακά στην αγορά. Ο κύριος αγοραστής αυτές τις μέρες είναι η Κίνα και μικρές ποσότητες στη Ρωσία. Οι αραβικές χώρες καλύπτουν τις ανάγκες τους για τη γιορτή Eid Al Kabir η οποία είναι τον Νοέμβριο. Η αναμενόμενη παραγωγή είναι της τάξης των 180,000 tons. Τα περσινά αποθέματα είναι περίπου 5,000 tons και θα πρέπει να πουληθούν τον Σεπτέμβριο. Άρα η συνολική διαθέσιμη παραγωγή από τις 15 Σεπτεμβρίου 2010έως τις 14 Σεπτεμβρίου 2011 εκτιμάται στους 185.000 τόνους. 
Στην Ευρώπη οι συμφωνίες γίνονται για το round 28-30 at Euro 5,800 and Jumbo 22-24 στα 6,600€/τόν και Jumbo 20-22 στα 6,800 €/τον για τις παραδόσεις του Νοεμβρίου. 
Για την Κίνα το round 30-32 πωλείται 7,100$/τον – 7,200$/τον χαμηλότερη ποιότητα με τις ακόλουθες τιμές: 
Ψίχα 12,900 €/τον 
Με κέλυφος Long A.A 24-26 N.O* : 6,600 €/τον 
Long Akbari 22-24 N.O : 6,800 €/τον and M.O** 6,500 €/τον 
 Long Akbari 20-22 N.O : 6,900 €/τον 
Jumbo 22-24 N.O : 6,750 €/τον και M.O 6,400 €/τον 
Jumbo 20-22 μικτό M.O : 6,500 €/τον 
Jumbo 22-24 με 60 N.O 40 M.O μόνο 250 σάκκοι 6,600 €/τον 
*: Ν.Ο. Naturally opened =με φυσικό άνοιγμα **: Μ.Ο. Mechanically opened = με μηχανικό άνοιγμα (αντίστοιχο του Α.Ο's artificially opened των Αμερικάνων) 
Οι τιμές είναι καθαρές FOT Hamburg. Πρέπει να προστεθούν τα μεταφορικά στον προορισμό στις τιμές. Όλες οι τιμές ισχύουν μόνο με τελική επιβεβαίωση. 
Ευχαριστούμε πολύ και εγκάρδιους χαιρετισμούς, Hassas Company

Δύο αναφορές στο κελυφωτό φιστίκι στην AGRENDA 23-26 Δεκεμβρίου 2010

Το ελληνικό κελυφωτό φιστίκι, αναφέρεται σε δύο σημεία στην Agrenda 23-26 Δεκεμβρίου 2010.

Μια πρώτη αναφορά γίνεται στην παρουσίαση της εταιρείας επεξεργασίας ξηρών καρπών μεταξύ των οποίων και ελληνικού κελυφωτού φιστικιού με την επωνυμία Perle και έδρα στην Δράμα, την οποία μπορεί κανείς να δει και στη σελίδα www.perle.gr

Η δεύτερη αναφορά γίνεται σε άρθρο με τίτλο "Οι Ρώσοι ψηφίζουν ελληνικά" όπου διαβάζουμε  "....στην Αθήνα, ο κ. Νικολάγιεφ έδωσε έμφαση στο ότι στα ράφια των σούπερ μάρκετ της Ρωσίας <<υπάρχει φέτα, αλλά γερμανικής παραγωγής καθώς και φιστίκια από την Τουρκία και το Ιοάν, ενώ τα ελληνικά που δεν συγκρίνονται σε ποιότητα σπανίζουν»". (υπογραμμισμένο με κόκκινο στην επόμενη εικόνα)


Ευχαριστούμε για το "δεν συγκρίνονται σε ποιότητα" που μας τιμά  και θα προσπαθήσουμε να το διατρήσουμε.

Τώρα γιατί δεν φτάνουν στην ρωσική αγορά, δεν ξέρω. Πάντως εγώ τα φιστίκια μας τα δίνω σε όποιον μπορεί να τα πληρώσει 6 €/kg χύμα σε τουβάλια 35 κιλών, 6.66 €/kg καθαρισμένα με το χέρι (από ξένες ύλες, σπασμένα και χρωματισμένα) σε σακουλάκια διαφανή θερμοκολημμένα των  750 g   (αξίας 5€/τεμ) και 7,69 €/kg καθαρισμένα με το χέρι ψημένα και αλατισμένα σε σακουλάκια διαφανή θερμοκολημμένα των 650 g (αξίας 5 €/τεμ) και δόξα το θεό υπάρχουν αρκετοί που μπορούν ακόμα να τα αγοράσουν. Αν είναι έλληνες, ρώσοι, κινέζοι, κ.α δεν έχω κανένα πρόβλημα. 
Με τις καρακάξες, καλιακούδες και κοράκια όμως έχω μεγάλο πρόβλημα.

Κλάδεμα. Διατήρηση του μεγέθους των ώριμων δένδρων

Πως μπορεί κανείς να διατηρήσει το μέγεθος των ώριμων δένδρων χωρίς να επηρεάσει την παραγωγή; Αυτό το ερώτημα προσπαθεί να απαντήσει ο Craig Kallsen, σύμβουλος για την καλλιέργεια της φιστικιάς στο γραφείο αγροτικής ανάπτυξης του Πανεπιστημίου του Davis της Καλιφόρνια στην περιφέρεια του Kent, σε αυτό το ενημερωτικό που εξέδωσε τον Μάιο του 2009.
Η συγκομιδή καθορίζει το τέλος της καλλιεργητικής περιόδου, ενώ με το χειμερινό κλάδεμα θεωρούμε ότι περνάμε στην νέα καλλιεργητική περίοδο. Αυτό  γίνεται κυρίως σε βλαστούς που εμφανίστηκαν την άνοιξη της προηγούμενης περιόδου. Με το μηχανικό κλάδεμα κόβονται και βλαστοί δύο ετών. Ας υποθέσουμε ότι κοιτάζουμε έναν βλαστό που εμφανίστηκε πέρισυ (έτος ν-1), όπως στην παρακάτω εικόνα (από το άρθρο του Kallsen).


Στους βλαστούς ενός έτους μπορούμε να διακρίνουμε 2 (ενίοτε και 3 τμήματα) διαφορετικής ηλικίας  (στάδιο ξυλοποίησης) που χωρίζονται με δακτύλιους. Το πρώτο από κάτω τμήμα είναι ο βλαστός που εμφανίστηκε τον Απρίλιο - Μάιο (του έτους ν-1). Αυτός ο βλαστός ήταν ήδη σχηματισμένος την προηγούμενη χρονιά (ν-2) στους ακραίους οφθαλμούς. Την άνοιξη άρχισε απλά να μεγαλώνει σε μήκος και να εμφανίζεται και για το λόγο αυτό λέμε ότι πρόκειται για "προκαθορισμένη βλάστηση".  Ο βλαστός Α δεν συνέχισε να αναπτύσσεται μετά την ολοκλήρωση της προκαθορισμένης βλάστησης και σταμάτησε με τον σχηματισμό του ακραίου (μικτού) οφθαλμού.
Ο βλαστός Β (βλ. εικόνα) ενώ σταμάτησε να αναπτύσσεται και σχημάτισε ακραίο οφθαλμό (τέλη Μαίου), φαίνεται ότι στη συνέχεια βρέθηκε σε καλές συνθήκες και εκπτύχθηκε σχηματίζοντας τη νέα ετήσια βλάστηση η οποία σταμάτησε σε νέο ακραίο οφθαλμό. Στο σημείο αλλαγής προκαθορισμένης - νέας βλάστησης, σχηματίζεται ένας δακτύλιος.
Στην έρευνα των Spann, Beede και Dejong, εφαρμόστηκαν τεσσάρων ειδών επεμβάσεις κλαδέματος στην κορυφή των πειραματικών δένδρων:
  1. Κάποια δένδρα έμειναν ακλάδευτα., 
  2. σε άλλα δένδρα αφαιρέθηκε όλη η νεαρή βλάστηση της προηγούμενης χρονιάς;  
  3. σε κάποια δένδρα αφαιρέθηκε όλο το ξύλο ενός έτους τόσο το προσχηματισμένο όσο και το νεοσχηματισμένο
  4. και σε κάποια δένδρα το κλάδεμα έγινε στο μέσο των διετών βλαστών. 
Σε γενικές γραμμές οι ερευνητές βρήκαν τα παρακάτω σε σχέση με το κλάδεμα μονοετούς και διετούς ξύλου σε ώριμα καρποφόρα δένδρα:
1. Ενώ η παραγωγή νέων ετήσιων βλαστών ήταν έμφυτη σε κάποια δένδρα, το κλάδεμα αύξησε τον αριθμό τους σε κάθε δένδρο ανεξάρτητα από το υποκείμενο και το φορτίο.
2. Συνολικ΄, ο αριθμός των νέων ετήσιων βλαστών που παράγεται κάθε χρόνο μετά το κλάδεμα, τείνει να μειώνεται τα επόμενα χρόνια μετά το κλάδεμα.
3. Ανεξάρτητα από το υποκείμενο (for UCB1, PG1 and Atlantica), το κλάδεμα δεν είχε καμία επίδραση στο συνολικό μήκος της προσχηματισμένης βλάστησης που παράγεται ανά δένδρο. Επίσης ο συνολικος αριθμός βλαστών που αναπτύχθηκε ανά δένδρο σε όλα τα υποκέιμενα δεν επηρεάστηκε από την επέμβαση κλαδέματος.
4. Το κλάδεμα αύξησε τον αριθμό βλαστών που παράγουν νέο ετήσιο ξύλο και το μήκος αυτών των βλαστών στα δένδρα στο υποκείμενο PG1 και UCB1 αλλά οχι στο Atlantica. Όσο περισσότεροι οφθαλμοί απομακρύνονταν από έναν νέο ετήσιο βλαστό με το κλάδεμα στο λήθαργο τόσο μεγαλύτερη ήταν η ανάπτυξη του βλαστού που εμφανιζόταν στους εναπομείνατες οφθαλμούς .
5. Το κλάδεμα στους βλαστούς δύο ετών ήταν το πιο αναζωογονητικό ενώ αυτό που γινόταν στους βλαστούς ενός έτους παρήγαγε ανάπτυξη παρόμοια με αυτή των ακλάδευτων δένδρων.
6. Τα δένδρα που κλαδέυονταν ενώ βάδιζαν προς μια ΟΝ χρονιά παρήγαγαν πολύ περισσότερους ετήσιους βλαστούς τον πρώτο χρόνο μετά το κλάδεμα από ότι αυτά τα οποία βάδιζαν προς μια OFF χρονιά.
7. Η παραγωγή δεν επηρεάστηκε από τους χειρισμούς κλαδέματος

Γενικά, η νεαρή ετήσια βλάστηση είναι πιο πιθανό να είναι το είδος βλάστησης που χαρακηρίζεται από επιμήκης whip-like βλαστούς  στην κορυφή των δένδρων. Η νεοσχηματισμένη βλάστηση αποτελέιται από βλαστικούς οφθαλμούς. Όσο μεγαλύτερος ο βλαστός, γενικά, tτόσο περισσότεροι βλαστικοί οφθαλμοί. Αν μείνουν ακλάδευτοι, αυτοί οι βλαστοί θα παράγουν κλαδιά χωρίς δομική ολοκλήρωση που απαιτείται για τη μετάδοση δονήσεων από τον κορμό και τα μπράτσα στους καρπούς για αποτελεσματική συγκομιδή. Το να αφήνει κανείς επιμήκεις βλαστούς στην κορυφή των δένδρων φιστικιάς που μπαίνουν στην ανοιξιάτικη περίοδο βλάστησης πρέπει να αποφεύγεται αν πρόκειται να γίνει μηχανική συγκομιδή.

Πολλών ετών παρατηρήσεις σε δενδρώνες της δυτικής πλευράς της κοιλάδας San Joaquin Valley iστην πολιτεία του Kern County, και σε δοκιμές ποικιλιών, έδειξαν ότι όλα τα ψηλά δένδρα δεν είναι απαραίτητα για την μέση ετήσια παραγωγή των 3000 έως 4000 pounds per acre  εμπορεύσιμου προϊόντος και μια ΟΝ παραγωγή των 6000 pounds/acre είναι δυνατή και για ένα 12 foot-ψηλό 10th leaf δένδρο σε αποστάσεις 17’ X 19’. Το να επιτρέπει κανείς τα δένδρα να γίνονται πολύ ψηλά μειώνει τη  διαπερατότητα του φωτός  στο φύλλωμα  και δυσκολεύει την δόνηση και  πιάσιμο των καρπών κατά τη συγκομιδή.  Ο έλεγχος του ύψους των δένδρων συνήθως  απαιτεί έλεγχο της νεοσχηματιζόμενης ετήσιας βλάστησης.  Η έρευνα έδειξε ότι η νεοβλάστηση  ενισχύεται στα δένδρα με υποκείμενο UCB1 και PG1 με το κορυφολόγημα (δείτε αριθμημένα αποτελέσματα παραπάνω) , είτε με το χέρι είτε με μηχάνημα. Επιπλέον, το κόψιμο σε δύο ετών βλαστό  ενισχύει περισσότερο ττην νεοβλάστηση  σε σχέση με το κλάδεμα σε ενός έτους βλαστό.  Εφόσον το μηχανικό κορυφολόγημα είναι λιγότερο επιλεκτικό σε σχέση με το χειροκλάδεμα, περισσότεροι βλαστοί δύο ετών κόβονται με το μηχανικό κλάδεμα με αποτέλεσμα περισσότροι νεοβλαστοί. Πως θα μπορουσαμε λοιπόν να κάνουμε τις πληροφορίες αυτού του άρθρου να λειτουργήσουν για εμάς; Δεν υπάρχουν στην έρευνα όλες οι πληροφορίες που χρειαζόμαστε αλλά δίνει πρόσθετες πληροφορίες για τη λήψη αποφάσεων. Πριν φέρουμε τον κορυφολόγο, ίσως να είναι χρήσιμο να εκτιμήσει κανείς τα παρακάτω:
1. Η επόμενη χρονία θα είναι ΟΝ  ή OFF χρονιά?
2. Πόση Νεοβλάστηση υπάρχε3ι από την προηγούμενη περίοδο; Πόσο μήκος έχει;
3. Που βρίσκονται οι προσχηματισμένοι βλαστοί στην δομή της φυλλοκόμης;
Οι πληροφορίες του άρθρου υποδεικνύουν ότι αν η περισσότερη από την βλάστηση στην κορυφή ενός ώριμου δένδρου είναι προκαθορισμένη βλάστηση, η οποία συνήθως έχει μικρότερο μήκος βλαστών, δεν υπάρχει ανάγκη κορυφολογήματος. Αυτή η παρατήρηση είναι ειδικά πραγματική όταν περισσόερη βλάστηση είναι προκαθορισμένη και τα δένδρα μπάινουν σε OFF χρονιά.  Κάποιες χρονιές, η νεαρή ετήσια βλάστηση που παρήχθηκε την προηγούμενη χρονιά μπορεί να είναι υπερβολική. Για να διατηρηθεί το ύψος αυτές τις χρονιές θα πρέπει ο μηχανικός κορυφολόγος να ρυθμιστεί για την αφαίρεση των επιμήκων νέων ετήσιων βλαστών της προηγούμενης περιόδου, αφήνοντας όσο το δυνατό περισσότερο διετές ξύλο και παραγωγικούς οφθαλμούς  ανέπαφους.
Ενδιαφέρον είναι επίσης ότι σε αυτήν την έρευνα η αθροιστική παραγωγή δεν επηρεάστηκε από τους χειριμούς κλαδέματος - κορυφολογήματος. στα τρία χρόνια που μετρούταν η παραγωγή ανεξάρτητα από το αν: 1) όλοι από τους ενός έτους νέους βλαστούς αφαιρέθηκαν 2) όλοι οι ενός έτους βλαστοί προσχηματισμένοι και νεο σχηματισμένοι αφαιρέθηκαν και 3) allόλοι οι ετήσιοι προ και νεο σχηματισμένοι και το μισό των δύο ετών βλαστών αφαιρέθηκαν.  Αυτά τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι όλη η ενός έτους βλάστηση στην κορυφή των ώριμων δένδρων μπορεί να αφαιρεθεί κάθε τρία χρόνια, χωρίς απώλεια παραγωγής αθροιστικά.  

Αυτό το εύρημα υποστηρίζεται από την ειδικό Louise Ferguson και άλλους οι οποίοι βρήκαν ότι τα δένδρα τα οποία είχαν κορυφολογηθεί αυστηρά (σε τριών και τεσσάρων έτών ξύλο) πριν από μια OFF χρονιά και πάλι την επόμενη χρονιά και μετά όχι άλλο τα επόμενα πέντε χρόνια, είχαν τις ίδιες αποδόσεις με τα δένδρα που κλαδεύονταν με το χέρι αυτά τα 7 χρόνια. Επίσης η παρενιαυτοφορία  μειώθηκε στα κορυφολογημένα δένδρα. Παρόλα αυτά, το σταμάτημα του κορυφολογήματος θα οδηγήσει και πάλι σε αύξηση του ύψους των δένδρων δεδομένου ότι δο ΄δενδρο γίνεται όλο και ψηλότερο κάθε χρόνο χωρίς κορυφολόγημα. Παραγωγός ανέφερε ότι το ετήσιο κλάδεμα των ώριμων δένδρων στο ίδιο ύψος κάθε χρόνο ήταν αποτελεσματικό για τη διατήρηση του ύψους των δένδρων, και ότι η συνολική παραγωγή στο διετή κύκλο παρενιαυτοφορίας aήταν ίδια με αυτή που είχε πριν αφαρμόσει αυτό το πρόγραμμα κλαδέματος. Παρόλα αυτά, αυτό είναι μόνο μια παρατήρηση και δεν υπάρχουν πειραματικά στοιχεία για να υποστηρίξουν ή απορρίψουν αυτήν την πρακτική , άλλα από αυτά που μπορούν να εξαχθούν από τα πειράματα του Dr. Spann.  Όταν τα δένδρα κορυφολογούντα αυτό επηρεάζει και την αναβλάστηση. Ο σύμβουλος Bob Beede, βρήκε ότι το μηχανικό κορυφολόγημα του 50% του μήκους του μονοετούς ξύλου των ζωηρών βλαστών  στις αρχές Αυγούστου δεν επηρέασε ούτε την παραγωγή ούτε την ποιότητα των καρπών σε σχέση με τα δένδρα που κλαδεύονταν χειρονακτικά. Αλλά το κορυφολόγημα του 100% του ηλικίας ενός έτους ξύλου οδήγησε σε απώλεια παραγωγής. Πολλοί παραγωγοί υποδεικνύουν ότι  η μείωση της άρδευσης από τον Μάιο έως τα μέσα Ιουνίου επίσης μειώνει την  εμφάνιση νέων ετήσιων βλαστών, bαλλά και πάλι, δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που να επιβεβαιώνουν αυτήν την παρατήρηση.

Το μηχανικό ή το χειρονακτικό πλαγιοκλάδεμα, σε συνδυασμό με το κορυφολόγημα, αναμένεται να μπερδέψει ακομα περισσότερο τα αποτελέσματα.  Η μέχρι σήμερα έρευνα , σίγουρα υποδεικνύει ότι το κορυφολόγημα των δένδρων φιστικιάς είναι ένας έγκυρος τρόπος ελέγχου του ύψους του δένδρου και η εφαρμογή της τεχνικής θα είναι πολύ πιο έυκολη πριν τα δένδρα γίνουν πολύ μεγάλς και πρέπει να κλαδευτεί μέγάλης ηλικίας ξύλο.

Δευτέρα 27 Δεκεμβρίου 2010

Ανασκόπηση των παραγόντων που επηρεάζουν το στέγνωμα των κελυφωτών φιστικιών και της επίδρασής τους στην ποιότητα του προϊόντος

Ανασκόπηση των παραγόντων που επηρεάζουν το στέγνωμα των κελυφωτών φιστικιών και της επίδρασής τους στην ποιότητα του προϊόντος (A Review on Factors Affecting Drying Process of Pistachio and Their Impact on Product's Quality, K.A. Abbas, A. M. Saleh, Ola Lasekan & Sahar K. Khalil, Canadian Journal of Agricultural Science, Vol 2, No 1, 2010.) είναι ο τίτλος άρθρου ερευνητικών ομάδων από την Μαλαισία και το Ιράκ που δημοσιεύτηκε σε επιστημονικό περιοδικό του Καναδά το 2010. Αυτό είναι ένα από τα άρθρα που έχω κρατήσει σχετικά με το ερώτημα Λιαστό ή Ξηραντηρίου; που ξεκίνησα να εκθέτω εδώ στην ανάρτηση  Επεξεργασία - Μεταποίηση κελυφωτού φιστικιού: Ξήρανση.

Προτού περάσω στην μετάφραση του άρθρου θα ήθελα να επισημάνω ότι η ποιότητα της χρήσης της αγγλικής γλώσσας στο άρθρο, μου γεννά αμφιβολίες για το περιεχόμενο και την εγκυρότητα του περιοδικού. Με την παραπάνω επιφύλαξη λοιπόν, ιδού η μετάφραση (ελεύθερη αλλά πιστή) της περίληψης του άρθρου:

Περίληψη
Αυτή η ανασκόπηση επικεντρώνεται στους παράγοντες που επηρεάζουν την ποιότητα των κελυφωτών φιστικιών κατά την διάρκεια της ξήρανσής τους με θερμό αέρα. Κατά αντιστοιχία εξετάζονται οι διάφορες μέθοδοι ξήρανσης για να διερευνηθούν οι πρόσφατες εξελίξεις σε αυτόν τον τομέα.
Τα ευρήματα έδειξαν ότι τόσο η μέθοδος που χρησιμοποιείται όσο και οι παράμετροι που καθορίζουν το ρυθμό ξήρανσης έχουν διαφορετικού είδους επίδραση στην ποιότητα του τελικού προϊόντος.
Η μελέτη κατέληξε ότι η ξήρανση στον ήλιο έχει την καλύτερη τελική ποιότητα καθώς και το μικρότερο ενεργειακό κόστος. Αυτή η μελέτη παρέχει έναν οδηγό επιλογής της βέλτιστης μεθόδο με την οποία θα έχουμε την καλύτερη ποιότητα με την μικρότερη κατανάλωση ενέργειας.


Εισαγωγή
..................
(Γενικά περί φιστικιού)
....................
Η ξήρανση είναι μια από τις μεθόδους συντήρησης των γεωργικών προϊόντων και επίσης μια πολύπλοκη διαδικασία στην οποία λαμβάνει χώρα μεταφορά θερμότητας και μάζας μεταξύ της επιφάνειας του προϊόντος, το περιβάλλον μέσο και μέσα στο προϊόν.
Η ξήρανση είναι μια σημαντική εργασία στην επεξεργασία του φιστικιού (Aktas and Polat, 2007). Κατά τη διάρκεια της ξήρανσης, οι καρποί μπορεί να υποστούν αντιδράσεις οι οποίες προκαλούν μείωση της ποιότητας, λόγω άσχημων οσμών και χρώματος που μπορεί να σχηματίζονται. Οι κύριες οξειδωτικές αντιδράσεις στα αποξηραμένα προϊόντα οφείλονται στην peroxidation των λιπιδίων. Σε σύγκριση με άλλα προϊόντα, οι μελέτες για την ξήρανση των κελυφωτών φιστικιών είναι πολύ περιορισμένες (Kashani Nejad et al., 2007). Συνεπώς, περισσότερη έρευνα πρέπει να γίνει παράλληλα με την αυξανόμενη ζήτηση αυτού του προϊόντος παγκοσμίως.
Τα ωφέλη από αυτές τις έρευνες μπορεί να είναι χρήσιμα για τον σχεδιασμό και την προσομοίωση συστημάτων ξήρανσης ακριβείας. Αυτό απαιτεί την γνώση των ιδιοτήτων των καρπών όπως τα χαρακτηριστικά της ξήρανσης λεπτής στρώσης  με διαφορετικές συνθήκες ξήρανσης. Τα παραπάνω δικαιολογούν αυτήν την εργασία η οποία κάνει μια ανασκόπηση παραγόντων όπως η ενεργότητα του νερού (Aw), περιεκτικότητα σε υγρασία (moisture content), ροή αέρα και πάχος στρώσης που επηρεάζουν την ξήρανση και την ποιότητα των κελυφωτών φιστικιών και των υπαρχουσών μεθόδων ξήρανσης

2. Παράγοντες που επηρεάζουν τον ρυθμό ξήρανσης
2.1 Aw
Η ενεργότητα του νερού (Aw) στα τρόφιμα περιγράφει την ενεργεειακή κατάσταση του νερού στο τρόφιμο, και συνεπώς, το δυναμικό του να δράσει ως διαλύτης και να συμμετάσχει σε χημικές/βιοχημικές αντιδράσεις και στην ανάπτυξη μικοροοργανισμών. Είναι μια σημαντική ιδιότητα η οποία χρησιμοποιείται για την πρόβλεψη της σταθερότητας και της ασφάλειας του τροφίμου σε σχέση με την ανάπτυξη μιικροβίων, το ρυθμό αποδομητικών αντιδράσεων και χημικές/βιοχημικές ιδιότητες (Anthony and Fontana, 2000). Υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης με αφλατοξίνες στα κελυφωτά φιστίκια (Magan and Aldred, 2007). Για το λόγο αυτό η σωστή χρήση των διαδικασιών ξήρανσης μπορεί να μειώσει αυτόν τον κίνδυνο. Ο πιο αποτελεσματικός προληπτικός έλεγχος είναι η ξήρανση των καρπών φιστικιού σε μαι τιμή Aw της τάξης του 0.82 για μικρής διάρκειας ή 0.70 για μεγάλης διάρκειας  συντήρηση για να αποφευχθεί η ανάπτυξη μυκήτων και η μόλυνση με αφλατοξίνες. Στους 25°C, αυτές οι οριακές τιμές Aw μεταφράζονται σε περιεκτικότητα υηρασίας περίπου 10 και 5–7%, αντίστοιχα (F.A.O, 2001).

2.2 Περιεκτικότητα υγρασίας
Η ξήρανση στην κατάλληλη περιεκτικότητα υγρασίας (4-6% σε υγρή βάση (w.b.)) είναι ένας σημαντικός συντελεστής που εξασφαλίζει την ποιότητα του τροφίμου. Η ξήρανση επηρεάζει τα συστατικά του φιστικιού αλλά η επίδρασή της είναι μικρότερη από αυτή του ασπρίσματος και του καβουρδίσματος. Τα ακόρεστα λιπαρά οξέα είναι πιο ευαίσθητα σε αλλαγές κατά την επεξεργασία. Μελέτες έδειξαν ότι υπάρχει μικρή ή καθόλου επίδραση της θερμοκρασίας ξήρανσης στην ποιότητα των φιστικιών ως ποσοστό κλειστών φιστικιών ή ποσοστό ελεύθερης ψίχας στο δείγμα (Thompson, 2005).
Rafiee et al. (2009) ανέφεραν ότι υπάρχει μείωση της περιεκτικότητας σε υγρασία των φιστικιών από 56-57% στο 5-6% κατά τη διάρκεια της ξήρανσης. Οι συνθήκες ξήρανσης επηρεάζουν την ποιότητα των ξηραμένων φιστικιών οπότε αυτό απαιτεί ακριβή περιγραφή της τάσης ξήρνασης στη διαδικασία. Προτείνουν ότι χρησιμοποιοόντας FEM (Finite Element Method, μεθόδους ανάλυσης στοιχειωδών στοιχείων) μπορούν να προβλέψουν με ακρίβεια την κατανομή υγρασίας στο εσωτερικό του φιστικιού από την οποία η δοαφορά υγρασίας και η καταπόνηση μπορεί να υπολογιστεί

Aktas and Polat (2007) προέβλεψαν την υγρασία του προϊόντος σε κάθε χρονική στιγμή της ξήρανσης με μεγάλη ακριβεια μεταξύ θερμακρασιών αέρα ξήρανσης  40 και 60°C και αρχική υγρασία 32 και 38% (w.b.). Ενώ η επίδραση της θερμοκρασίας του αέρα ξήρανσης, της ποικιλίας και της αρχικής υγρασίας των φιστικιών στην Aw των ξηρών φιστικιών βρέθηκε στατιστικά σημαντική (P < 0.05), η αλληλεπίδραση μεταξύ της θερμοκρασίας ξήρανσης, αρχικής υγρασίας και ποικιλίας ήταν στατιστικά ασήμαντη.
Για το σχεδιασμό κατάλληλου ξηραντήρα για την τέλεια ξήραανση των φιστικιών, και για να διατηρούνται τα αγαθά σε καλή κατάσταση μελετάται νη χρήση κατάλληλων καμπυλών υγρασίας ισσοροπίας. Αυτές οι καμπύλες είναι πολύ σημαντικές και χρησιμοποιούνται για την επίλυση ισοδύναμων προβλημάτων μεταφοράς μάζας και θερμότητας για το σχεδιασμό συστημάτων ξήρανσης. Η περιεκτικότητα σε υγρασία είναι σημαντική για την πρόβλεψη της διάρκειας ζωής στο ράφι (= διατηρησιμότητα θα έλεγα).
Pahlevan zadeh and Jafarian (2002) μελέτησαν αυτές τις καμπύλες σε θερμοκρασίες από 15 έως 35°C για την ψίχα φιστικιού και ακαθάριστα φιστίκια (με την έξω φλούδα). Από τα πειραματικά στοιχεία, υπολογίστηκαν οι ισόθερμες καμπύλες απορρόφησης και απελευθέρωσης (adsorption and desorption) για το φιστίκι και από αυτές υπολογίστηκε η καθαρή ισοθερμική θερμότητα διάχυσης (sorption;).
2.3 Ροή αέρα
Ο αέρας χρησιμοποιείται στην ξήρανση, αερισμό και αποθηκευτικά συστήματα βιολογικών υλικών. Στην ξήρανση, ο αέρα μεταφέρει θερμότητα στο και υγρασία από το προϊόν, ενώ στον αερισμό ο αέρας ψύχει το προϊόν απομακρύνοντας την θερμότητα. Η απομάκρυνση της υγρασίας ή η ψύξη , σε αυτές τις περιπτώσεις, δεν μπορούν να επιτευχθούν αν  ο αέρας δεν εξαναγκάζεται να διέλθει διαμέσου του υλικού.  Όταν ο αέρας εξαναγκάζεται να διέλθει διαμέσου μίας στρώσης ακατέργαστου γεωργικού προϊόντος, η αντίσταση στη ροή, η επωνομαζόμενη πτώση πίεσης, αναπτύσεται ως αποτέλεσμα απώλειας ενέργειας λόγω τριβής και turbulence. Η πρόβλεψη της αντίστασης ροής αέρα, η οποία είναι βασική για τον σχεδιασμό αποτελεσματικών συστημάτων αερισμού μελετάται τα τελευταία 70 χρόνια. Η επιλογή ανεμιστήρων για την ξήρανση και αερισμό απαιτεί γνώση πόσης αντίστασης στη ροή αέρα θα αναπτυχθεί σε συγκεκριμένη στρώση καρπού. Η ξήρανση ο αερισμός και η αποθήκευση είναι στάδια κελιδιά στην παραγωγλη φιστικιών. στους ξηραντήρες φιστικιών, ο αέρας με πίσεη είναι απαραίτητος για να παροχετέυσει την θερμότητα για την εξάτμιση της υγρασίας και απομάκρυνση της υγρασίας από τους καρπούς. ..........(μπούρδες) ........... Για τον βέλτιστο σχεδιασμό των συστημάτων αερισμού πρέπει να εκτιμηθεί με αρκετή ακρίβεια η αντίσταση ροής αέρα του φιστικιού (Kashani Nejad, 2009).
Kashani nejad and Tabil (2009) προσδιόρισαν την αντίσταση ροής κελυφωτών φιστικιών (Ohadi ποικιλία). Βρήκαν ότι η πτώση πίεσης αυξάνονταν με την αύξηση της ταχύτητας αέρα, του βάθους της στρώσης, υγρασία και πυκνότητα ττου υλικού. Μια αύξηση της υγρασίας μεταξύ 4.08–38.40% (w.b.) είχε ως αποτέλεσμα σε 55% αύξηση της πτώσης πίεσης
Gazor et al (2005b) αναφέρουν ότι αν η ταχύτητα αέρα αυξηθεί από 1.5 σε 2.5 m/s, ο χρόνος ξήρανσης μειώνεται κατά 10%. Οι μεταβολές θερμοκρασία και ταχύτητας αέρα δεν έχουν επίδραση στην περιεκτικότητα προτεινών και λιπαρών ουσιών των φιστικιών, αλλά αν η θερμοκρασ΄θια ανέλθει στους 90°C, η τιμή peroxide (;) θα αυξηθεί σε 0.55meq/kg, η οποία είναι μέσα στα επιτρεπτά όρια για τα επεξεργασμένα φιστίκια.

2.4 Πάχος της στρώσης
Kashani nejad et al. (2007) προσδιόρισαν τα χαρακτηριστικά ξήρανσης της λεπτής στρώση  φιστικιών της ποικιλίας  Ohadi και βρήκαν το καλύτερο μοντέλο (Page model) για την περιγραφή την συμπεριφορά ξήρανσης των φιστικιών. Η θερμοκρασία του αέρα ξήρανσης είχε την μεγαλύτερη επίδραση και η ταχύτητα του αέρα και σχετική υγρασία είχαν μικρή επίδραση στην ξήρανση των φιστικιών.

Πίνακας 1. Μαθηματικά μοντέλα που εφαρμόζονται στις καμπύλες ξήρανσης.

2.5 Θερμοκρασία

Η θερμοκρασία ξήρανσης επηρεάζει τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των φιστικιών. Με τις υψηλες θερμοκρασίες (116-138ºC) αυξάνει η γεύση καβουρδισμένου. Από την άλλη πλευρά οι μεταβολές θερμοκρασίας, ταχύτητας αέρα και πάχους στρώσης παίζει μεγάλο ρόλο στη διαδικασία ξήρανσης. Gazor et al., (2003) διερέυνησαν τις αλλαγές στο ρυθμό ξήρανσης για την ποικιλία Kalehghouchi. Τα ευρήματα έδειξαν ότι, η αύξηση της θερμοκρασίας από 75°C σε 90°C μείωσε τον χρόνο ξήρανσης πάνω από 50%, αύξησε το ρυθμό ξήρανσης και βελτίωσε το άρωμα του καβουρδισμένου φιστικιού. Η θερμοκρασία ξήρανσης δεν έχει καμμία επίδραση στην εμφάνιση των ξερών φιστικιών. Αλλά αυξάνοντας την ταχύτητα του αέρα σε υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να μειώσει τον χρόνο ξήρανσης κατά 25%. Επίσης αυξάνοντας το πάχος της στρώσης του προϊόντος προκάλεσε αύξηση του χρόνου αλλά η ποσότητα του ξηραινόμενου προϊόντος αυξήθηκε σημαντικά.


Υπάρχει μια διαφορά μεταξύ ξήρανσης και καβουρδίσματος (ψησίματος) η οποία θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στην ξήρανση. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία η ξήρανση γίνεται σε θερμοκρασίες χαμηλότερες από 100°C αλλά το ψήσιμο πάνω από 100°C έως 200°C. Στο φιστίκι, το χαρακτηριστικό άρωμα, και υφή αναπτύσσονται κατά το ψήσιμο, το οποίο είναι σημαντικό βήμα στην επεξεργασία όπως και στους άλλους ξηρούς καρπούς και στον καφέ. Το καβούρδισμα είναι μια αποτελεσματική φυσική μέθοδος μείωσης των αφλατοξινών στα φιστίκια (Yazdanpanah, 2005).

3.Μέθοδοι ξήρανσης των κελυφωτών φιστικιών
Η μετασυλλεκτική επεξεργασία είναι πολύ σημαντική για την ποιότητα του προϊόντος. Όταν τα φιστίκια μεταφέρονται στο εργοστάσιο επεξεργασίας,

λαμβάνουν χώρα οι εξής διαδικασίες (Nakhaei Nejad, 2007):
1) αποφλοίωση, για την απομάκρυνση της μαλακής φλούδας από το κέλυφος του καρπού.
2) διαχωρισμός ξένων υλών και κούφιων φιστικιών
3) διαχωρισμός των αξεφλούδιστων,
4) πλύσιμο με νερό υψηλής πιέσης
5) ξήρανσημ, για τη μείωση της υγρασίας στο 4-6%.

Στην πράξη τα φιστίκια ξηραίνονται χρησιμοποιώντας τις ακόλουθες μεθόδους:

3.1 Ξήρανση στον ήλιο
Τα φιστίκια απλώνονται σε λεπτή στρώση πάχους 2 έως 3 cm σε τσιμεντένιο δάπεδο για 2 ημέρες σε μέση θερμοκρασία  26,5 ºC και μέση σχετική υγρασία (RH) 18%. Οι εικόνες από την σελίδα του κτήματος ΓΚΙΚΑ ήταν πολύ καλύτερες από αυτές του άρθρου και τις προτίμησα.
ΕΙκόνα 1. Ξήρανση στον ήλιο στο ΚΤΗΜΑ ΓΚΙΚΑ .ΕΠΕ.
Αν και αυτή η μέθοδος έχει καλή ποιότητα τελικού προϊόντος, παρόλα αυτά το προϊόν είναι εκτεθειμένο σε αρνητικές και περιβαλλοντικές συνθήκες  όπως υψηλή ηλιακή ακτινοβολία, άνεμος, καταιγίδες, βροχή, δροσιά, και χιόνι. Επιπρόσθετα, με την ξήρανση στον ανοιχτό αέρα το προϊόν μπορεί να εκτεθεί στην χειρότερη μόλυνση από χώμα, σκόνη και περιβαλλοντική ρύπανση. Κάποιοι επιβλαβείς οργανισμοί και έντομα μπορούν να αναπτυχθούν στο ξήρό προϊόν και να καταστρέψουν το προϊόν κατά την αποθήκευση. Αν οι παραγωγοί σε μια ηλιόλουστη περιοχή θέλουν να χρησιμοποιήσουν αυτή τη μέθοδο η αρχή της καλής γεωργικής πρακτικής και HACCP (hazard analysis critical control points) πρέπει να ληφθούν υπόψη.

3.2 Ηλιακή ξήρανση
Μία από τις συμβατικές μεθόδους ξήρανσης η οποία χρησιμοποείται ευρέως είναι η υποβοηθούμενη από τον ήλιο ξήρανση και μπορεί να προσδιοριστεί ως μια διαδικασία ξήρανσης όπου η θερμότητα που απαιτείται για την ξήρανση προέρχεται από τον ήλιο.

Η ηλιακή ξήρανση στερεών υλικών έχει μικρό κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας. ..........ΜΠΛΑ ΜΠΛΑ .. ( Midilli, 2000 and Midilli 2003b). Midilli and Kucuk (2003a) πραγματοποίησαν ενεργειακή ανάλυση της διαδικασίας ξήρανσης φιστικιών με κέλυφος και χωρίς κέλυφος χρησιμοποιώντας ένα ηλιακό ξηραντήριο (Εικόνα 2 - Fig. 5 του άρθρου). 

Εικόνα 2. Ξηραντήριο με υποβοήθηση ηλιακό συλλέκτη

Βρήκαν ότι τα φιστίκια ξηραίνονται επαρκώς μεταξύ 40 και 60 °C (200 και 808 w/m2 ηλιακής ακτινοβολίας) με ταχύτητα αέρα ξήρανσης 1.23 m/ s σε 6 h. Ghazanfari et al., (2003) σχεδίασαν έναν ηλιακό ξηραντήρα λεπτής στρώσης με βεβιασμένη ροή αέρα για να μελετήσουν την δυνατότητα ξήρανσης των φιστικιών σε αυτό. Η μέγιστη θερμοκρασία στον ηλιακό συλλέκτη έφτασε τους 56°C, 20°C πάνω από την θερμοκρασία του περιβάλλοντος.

Ο απαιτούμενος χρόνος ξήρανσης ήταν 36 h. Κατά τη διάρκεια της πρώτης μέρας ξήρανσης η περιεκτικότητα υγρασίας έπεσε περίπου στο 21% (wb). Η τελική υγρασία των καρπών ήταν 6% wb, η οποία ήταν 1% κάτω από την συνιστώμενη υγρασία για τη συντήρηση. Αναφέρουν ότι γενικά, η ποιότητα των λιαστών φιστικιών ήταν καλύτερη από τα συμβατικά συστήματα ξήρανσης με θερμό αέρα λόγω των βραδύτερων ρυθμών ξήρανσης (Ghazanfari et al., 2003).
Στην ηλιακή ξήρανση των αγροτικών προϊόντων, ο ρυθμός απομάκρυνσης του νερού εξαρτάται από το επίπεδο υγρασίας του προϊόντος. Μεγάλη ποσότητα υγρασίας απομακρύνεται στα αρχικά στάδια με μεγάλο όγκο αέρα. Η διάχυση της υγρασίας στο υλικό είναι ο περιοριστικός παράγοντας και η υψηλή θερμοκρασία είναι πιο ικανή στην απομάκρυνση της υγρασίας. Ο ρυθμός ξήρανσης συσχετίζεται θετικά με την ηλιακή ακτινοβολία και το έλλειμα κορεσμού αλλά αρνητικά με την πυκνότητα και την αρχική υγρασία των σανών (Ghazanfari et al., 2003).

3.3 Σιλό ξήρανσης
Δείγματα ξεράθηκαν σε σιλό (Fig. 6) για περίπου 8 ώρες με μέση θερμοκρασία 65±2ºC. Η εικόνα 3 (Fig. 6 άρθρου) δείχνει σχηματικά αυτή τη διαδικασία.
Εικόνα 3. Σιλό ξήρανσης (Kashani Nejad, 2002)
3.4 Κατακόρυφη συνεχής ξήρανση
Οι καρποί που ξηραίνονται σε κατακόρυφο συνεχές ξηραντήριο (εικονα 4 - Fig. 8 άρθρου) για 10 ώρες. Οι θερμοκρασίες για το πρώτο (κορυφή) και δεύτερο στάδιο (κάτω μέρος) ήταν 45º και 40ºC, αντίστοιχα.
Εικόνα 4. Κατακόρυφο συνεχές ή αντίστροφης ροής ξηραντήριο (Rostami and Mirdamadiha, 2004)

3.5 Κατακόρυφο κυλινδρικό ξηραντήριο
Τα φιστίκια ξηραίνονται σε κατακόρυφο κυλινδρικό ξηραντήρα (εικόνα 5 - Fig. 9 άρθρου) σε θερμοκρασία 55±2ºC για 8 ώρες.

Εικόνα 5. Κατακόρυφο κυλινδρικό ξηραντήριο ή ξηραντήριο κατακόρυφης στήλης (Kashani Nejad, 2002)
3.6 Κυλινδρική χοάνη ξήρανσης
Δείγματα ξεράθηκαν σε ξηραντήριο χοάνης (εικόνα 6 - Figure 10 άρθρου), το οποίο ήταν εξοπλισμένο με διάτρητες χοάνες για να προσαρμοστεί η κίνηση και ο χρόνος διατήρησης των φιστικιών στον ξηραντήρα. Ο ξηραντήρας δούλευε σε θερμοκρασία 80ºC για 5,5 ώρες.
Εικόνα 6. Κατακόρυφο ξηραντήριο με χοάνες (Kashani Nejad, 2002)
3.7 Συνεχές ξηραντήριο με κινητά και σταθερά πλαίσια
Ο ξηραντήρας λειτούργησε σε θερμοκρασία 70ºC για 5 ώρες.

Εικόνα 7. Συνεχές ξηραντήριο με κινητά και σταθερά πλαίσια
3.8 Κάδος ξήρανσης
Ο ξηραντήρας λειτούργησε σε θερμοκρασία 70ºC για 4 ώρες (εικόνα 8 - Fig.12 στο άρθρο)

Εικόνα 8. Κάδος ξήρανσης
3.9 Συνεχής ξηραντήρας με ταινιοδιάδρομο
Σε αυτόν τον ξηραντήρα, φυσάται ζεστός αέρας στον πυθμένα και η υγρασία μειώνεται στο 10-12% σε 2.5-3 hours. (Εικόνα 9 - Fig 13 στο άρθρο)
Εικόνα 9. Συνεχές ξηραντήριο με ταινιοδιάδρομο
4. Αλλαγές στην ποιότητα με την ξήρανση
Midilli (2001) προσδιόρισε την συμπεριφορά στην ξήρανση και τις συνθήκες σε δείγματα φιστικιών με και χωρίς κέλυφος χρησιμοποιώντας την ξήρανση στον ήλιο και το ξηραντήριο με ηλιακή υποβοήθηση. Συμπέρανε ότι και τα δυο ειδή, με και χωρίς κέλυφος, είχαν ξηραθεί τέλεια στον ηλιακό ξηραντήριο με βεβιασμένη ροή αέρα σε θερμοκρασίες 50 + 10 ºC σε 6 ώρες. Τα απλωμένα στον ήλιο δείγματα είχαν θερμοκρασίες από 28 + 4 ºC την ίδια περίοδο και δεν είχαν ξεραθεί. Πρότεινε συνεπώς τα δείγματα με περίπου 29% υγρασία  να ξηραίνονται στο ηλιακό ξηραντήριο και όχι στον αέρα για πιο γρήγορ ακι λιγότερη έκθεση σε ρυπαντές και έντομα.
Ghazanfari et al. (2003) ανέφεραν ότι η ποιότητα των λιαστών καρπών είναι καλύτερη απο αυτή όσων ξεραίνονται σε συμβατικά επαγωγικά ξηραντήρια αέρος λόγω του βραδύτερου ρυθμού ξήρανσης. Η ποιοτική αξιολόγηση των καρπών έδειξε ότι ένα σωστά διαχειριζόμενο ηλιακό σύστημα μπορεί να είναι μια καλή εναλλακτική λύση για την ξήρανση των φιστικιών. Εφόσον οι θερμοκρασίες των ξηραντηρίων με υγρά κάυσιμα δεν ελέγχονται με ακρίβεια, μέρος των καρπών αποχρωματίζεται ή εκτίθεται σε τοξικά καυσαέρια.

Η μέγιστη θερμοκρασία για την ξήρανση με θερμό αέρα είναι 55°C. Υψηλότερες θερμοκρασίες εκτός του ότι δεν συμφέρουν, προκαλούν ρωγμές στους καρπούς, διαφυγή των αρωματικών ουσιών, σκλήρηση του κελύφους (case hardening), και μείωση της διάρκειας ζωής και βλάστηση.
Αυτές οι ζημίες έχουν επίσης αναφερθεί και για άλλα αγροτικά προϊόντα.
Οι Gazor et al (2005a) μελέτησαν την επίδραση της θερμοκρασίας και πάχους της στρώσης στο χρόνο ξήρανσης σε κάδους ξήρανσης (εικόνα 8).
Τα αποτελέσματά τους έδειξαν ότι η θερμοκρασία και το πάχος του προϊόντος επηρεάζουν σημαντικά το χρόνο ξήρανσης. Η εμφάνιση των φιστικιών
(χρώμα και σχήμα) δεν επηρεάστηκε στα πειράματα. Διαφορετικές θερμοκρασίες έχουν σημαντική επίδραση στη γεύση του ξηρού φιστικιού. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι σε δυο διαφορετικά επίπεδα θερμοκρασίας, η καμπύλη μεταβολής της υγρασίας στις στρώσεις ήταν πολύ διαφορετική.
Συνεπώς συνιστάται η χρήση αναδευτήρων στους ξηραντήρες με πάχοσ στρώσης μεγαλύτερη από 10 cm. ...(Μπούρδα) ...
Kashani Nejad et al. (2002), ανέφεραν ότι η ξήρανση στον ήλιο και σε σιλό ειχαν ως αποτέλεσμα την αύξηση του ποσοστού ανοιχτών φιστικιών
σε σχέση με τις άλλες μεθόδους. Οι διάφορετικές μέθοδοι δεν είχαν καμία επίδραση στα ελέυθερα λιπαρα οξέα, την τιμή (value) peroxide και thiobarbituric acid των λιπιδίων στους καρπούς. Σημαντικές διαφορές βρέθηκαν στην σκληρότητα των φιστικιών που ξηράνθηκαν με τις διαφορετικές μεθόδους. όσο μικρότερη είναι η περιεκτικότητα σε υγρασία των φιστικιών; τόσο υψηλότερη είναι η σκληρότητα ή συνεκτικότητά  του (firmness). Η υψηλότερη συνεκτικότητα των κερπών που ξηράνθηκαν στο κατακόρυφο κυλινδρικό ξηραντήρα οφείλονταν στην χαμηλότερη περιεκτηκότητά τους σε υγρασία (2.427%) και η μικρότερη συνεκτικότητα αυτών που ξηράνθηκαν στο σιλό ξήρανσης οφείλονταν στιο υψηλότερο ποσοστό υγρασία (3.272%) από αυτά που ξηράνθηκαν με τις άλλες μεθόδους. Λίγες σημαντικές διαφορές βρέθηκαν στις τιμές γλυκήτητας και οι δοκιμαστές ελαφρώς μεγαλύτερη γλυκήτητα στους καρπούς που είχαν ξηρανθεί στο κατακόρυφο ξηραντήριο με χοάνες και ελαφρά μικρότερη στα δείγματα που ξηράνθηκαν στον κατακόρυφο συνεχή ξηραντήρα. Εντόπισαν και κάποιες διαφορές στο άρωμα των ψημένων φιστικιών. Επίσης σημαντικές ήταν και οι διαφορές στην εμφάνιση του κελύφους με τις διαφορετικές μεθόδους.
Οι καρποί που ξηράνθηκαν στο ξηραντήριο με χοάνεςείχαν το υψηλότερο βαθμό και αυτοί που ξηράνθηκαν στο κατακόρυφο συνεχές ξηραντήριο την χαμηλότερη. Η εμφάνιση του κελύφους είναι μια ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες στην τιμολόγηση του ακατέργαστου φιστικιού. για εξαγωγές. Ο χρωματισμός του κελύφους ως ελάττωμα ποιοτητας εμφάνισης πρέπει να ελαχιστοποιηθεί αποφέυγοντας καθυστερήσεις στη συγκομιδή και μεταξύ συγκομιδής και απομάκρυνσης της φλούδας. Το αίτιο του χρωματισμού του κελύφους δεν είναι ακόμα γνωστό, αλλά η υψηλή περιεκτικοτητα σε φαινολικά συστατικά στη φλούδα μπορεί να είναι ένας παράγοντας. Σημαντικές διαφορές βρέθηκαν στα ανοιχτά φιστίκια που ξηράνθηκαν με τις διαφορετικές μεθόδους. Τα ανοιχτά φιστίκια είναι επίσης ένας σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει την τιμή. Αναφέρουν ότι η ξήρανση σε σιλό παρήγαγε φιστίκια με την καλύτερη ποιότητα.
Οι Rostami και Midamadiha (2004) εκτίμησαν την επίδραση των ξηραντήρων (βαγονέτο, κυλινδρικός ξηραντήρας, κατακόρυφος συνεχής με χοάνες και κατακόρυφος συνεχής). Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η ξήρανση έως 4-6% υγρασία αύξησε το άνοιγμα των φιστικιών κατά 1.21mm στον κυλινδικό ξηραντήρα και μείωσε αυτό κατά 1.07mm στον κατακόρυφο συνεχή ξηραντήρα. Ο συνεχούς ροής κυλινδρικός ξηραντήρας προκάλεσε το μεγαλύτερο ποσοστό θερμικών βλαβών στον καρπό κάτι το οποίο ήταν μικρότερο στον κυλινδρικό ξηραντήρα.

Εικόνα 10. Σιλό ξήρανσης σε βαγονέτο. Είναι μια παραλλαγή του σιλό ξήρανσης για να διευκολύνει την μεταφορά των φιστικιών. Φέρει ειδική υποδοχή για σύνδεση τηε παροχής ζεστού αέρα από σταθερό αερόθερμο. 
Η ξήρανση στον ήλιο οδήγησε στην καλύτερη ομοιομορφία αλλά τα φιστίκια από τον κυλινδρικό ξηραντήρα είχαν την μικρότερη ομοιομορφία. Σύμφωνα με τις καμπύλες ξήρανσης για την πρώτη, δεύτερη και τρίτη ώρα ξήρανσης, 8,5, 15,1 and 38,5 λεπτά χρειάστηκαν για τη μείωση κατά 1% της υγρασίας, αντίστοιχα.  Η κατανάλωση καυσίμου ήταν μεγαλύτερη για την ξήρανση έως 4-6% υγρασία και η μικρότερη για ξήρανση σε 10-12% (w.b.) υγρασία στο βαγονέτο ξήρανσης. Η ξήρανση των καρπών έως 4-6% (w.b.) υγρασία στο συνεχές κυλινδρικό ξηραντήριο είχε ως αποτέλεσμα το καλύτερο χρώμα ψίχας. Η μέθοδος ηξήρανσης και η τελική υγρασία σ εκάθε ξηραντήρα δεν έιχε επίδραση στη διατηρησιμότητα, υφή και τάγγισμα των φιστικιών. Η ξήρανση επίσης δεν προκάλεσε άνοιγμα των φιστικιών. Ο πίνακας 2 συνοψίζει τα χαρακτηριστικά των ξηραντήρων.

Πίνακας 2. Χαρακτηριστικά τριών τύπων ξηραντηρίων
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
5. Symbols
6. Conclusion
References

Επεξεργασία - Μεταποίηση κελυφωτού φιστικιού: Ξήρανση

Η εμπορική περίοδος των κελυφωτών φιστικιών βρίσκεται στο ζενίθ. Το ίδιο και οι συζητήσεις περί ποιότητας και τιμής. Ποικιλία (γενετικό υλικό), χρονιά και περιοχή (εδαφοκλιματικές συνθήκες), παραγωγός (φροντίδα και καλλιεργητική τεχνική) και μέθοδος ξήρανσης είναι οι παράγοντες που καθορίζουν την ποιότητα των κελυφωτών φιστικιών. Στη χώρα μας τα πράγματα έχουν απλοποιηθεί. Το πρώτο πράγμα που ρωτούν οι έμποροι είναι "Λιαστό ή Ξηραντηρίου;" και η απάντηση ΝΑΙ ή ΟΧΙ σε αυτό φαίνεται να είναι αντιπροσωπευτική της ποιότητας και της τιμής του προϊόντος. Κάποιοι εμπορεύονται μόνο ξηραντηρίου για διάφορους "δικούς τους" λόγους όπως : είναι πιο άσπρα, καλύτερα ανοιγμένα, καλύτερα στεγνωμένα, κ.α. Άλλοι πάλι προτιμούν τα "λιαστά" και αυτοί για άλλους τόσους λόγους: είναι πιο υγιεινά, διατηρούνται καλύτερα, έχουν καλύτερη γεύση. Τα ερωτήματα "Τι ισχύει τελικά από όλα αυτά; Ποιά είναι η καλύτερη μέθοδος ξήρανσης; Πόσο ανταποδοτική μπορεί να είναι η κατασκευή ή αγορά ενός ξηραντηρίου;" με έχουν απασχολήσει πολλές φορές με αποτέλεσμα να έχω συγκεντρώσει αρκετά άρθρα. Ας ξεκινήσουμε τη συζήτηση με όσα γράφει ο Dave SZEFLIN στην αίτηση καταχώρησης  (patent application) μιας νέας εμπορικής μεθόδου ξήρανσης των κελυφωτών φιστικιών που μιμείται την ηλιακή ξήρανση (METHOD FOR DRYING PISTACHIOS TO ACHIEVE PREFERRED ORGANOLEPTIC CHARACTERISTICS, D Szeflin - US Patent App. 12/042,530, 2008 - Google Patents)

Η ξήρανση είναι μια από τις μεθόδους συντήρησης των φιστικιών. Είναι γνωστή τεχνική συντήρησης τροφίμων μειώνοντας την περιεκτικότητα σε υγρασία των καρπών, με την οποία αποφεύγεται η καταστροφή και αλλοίωση κατά τη διάρκεια της αποθήκευσης. Η ποιότητα και η αξία των φιστικιών επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από τη διαδικασία ξήρανσης που ακολουθείται. Οι καρποί που ξηραίνονται σε χαμηλότερες θερμοκρασίες έχουν καλύτερη σταθερότητα στην αποθήκευση αλλά χρειάζονται μεγαλύτερο χρόνο επεξεργασίας. Μικρότερη περιεκτικότητα υγρασίας καθυστερεί ή αποτρέπει την ανάπτυξη μικροοργανισμών, αλλά μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερους ρυθμούς οξείδωσης των λιπιδίων. Η οξείδωση των λιπιδίων σε ορισμένους καρπούς συνδέεται με τα ακόρεστα λιπαρά οξέα και είναι συνήθως αυτοκαταλυτική, δηλαδή τα προϊόντα της οξείδωσης καταλύουν την αντίδραση οπότε ο ρυθμός αυξάνει με το χρόνο. Λόγω της μεγάλης περιεκτικότητας λιπιδίων και των πλούσιων ακόρεστων λιπαρών οξέων, τα κελυφωτά φιστίκια είναι ένας πολύ ευαίσθητός στο τάγγισμα (rancidity) καρπός.


Η παραδοσιακή ξήρανση στον ήλιο είναι μια παλιά και στοιχειώδης διαδικασία. Τα ξεφλουδισμένα και καθαρισμένα με νερό φιστίκια ξεραίνονται σε λεπτές στρώσεις στο έδαφος ή σε τσιμέντο, για αρκετές ημέρες συνήθως. Οι καρποί θερμαίνονται από την ηλιακή ακτινοβολία από επάνω και από θερμική ακτινοβολία από το ήδη θερμό τσιμέντο, ενώ η φυσική κυκλοφορία σχετικά ξηρού αέρα στην επιφάνεια των καρπών απομακρύνει αργά την υγρασία. Μερικές φορές καλύπτονται το βράδυ για να μην απορροφήσουν υγρασία. Τα αποξηραμένα στον ήλιο φιστίκια βρέθηκαν να έχουν καλύτερη
γεύση (flavor) σε σχέση με τα φιστίκια που αποξηραίνονται με τις άλλες εμπορικές μεθόδους ξήρανσης οι οποίες περιλαμβάνουν την χρήση ξηρού αέρα για την επιτάχυνση της ξήρανσης. Αυτή η προσέγγιση τείνει να μειώνει την οργανοληπτική ποιότητα των φιστικιών.


Παρόλα αυτά η παραδοσιακή μέθοδος ξήρανσης στον ήλιο μειονεκτεί ως προς το ότι απαιτεί πολύ χρόνο, καθώς και γιατί εκθέτει την παραγωγή σε χώμα, σκόνη, έντομα, επιβλαβείς μικροοργανισμούς και εναλλασσόμενες καιρικές συνθήκες. Με την ξήρανση στον ήλιο είναι δύσκολο να προστατευτούν τα φιστίκια από την υπερβάλλουσα υγρασία, η οποία είναι ανησυχητική λόγω της πιθανής ανάπτυξης μικροοργανισμών κατά την ξήρανση. Η μόλυνση από μικροοργανισμούς μπορεί να μειώσει δραματικά την αξία της σοδειάς. Στα προβλήματα με την ξήρανση των φιστικιών στον ανοικτό αέρα συμπεριλαμβάνονται ότι είναι αναποτελεσματικό, απαιτητικό σε εργατικά χέρια και χρειάζεται μεγάλο χρόνο ηλιακής ξήρανσης στον οποίο τα φιστίκια πρέπει να τοποθετούνται σε ανοιχτά ελεύθερο χώρο. Με τον καιρό, άλλες χειρονακτικές, παθητικές ηλιακές μέθοδοι και συσκευές κατασκευάστηκαν για να επιταχύνουν και να ελέγξουν την κίνηση του αέρα σε συνδυασμό με θέρμανση για την ξήρανση των καρπών, αλλά αυτές οι μέθοδοι δεν είχαν εμπορική επιτυχία. Τελευταία οι καρποί ξηραίνονται πάνω σε διάτρητη επιφάνεια ή σε δοχεία με διάτρητες πλευρές. Αυτή η μέθοδος επιτρέπει καλύτερη κυκλοφορία του αέρα γύρω από όλες τις πλευρές των καρπών.


Διάφορα ηλεκτρικά και ηλιακά συστήματα, καθώς και συστήματα με υγρά καύσιμα που χρησιμοποιούν τη θερμότητα και τη ροή αέρα χρησιμοποιήθηκαν επίσης για την επιτάχυσνση της ξήρανσης. Αυτές οι συσκευές περιλαμβάνουν σιλό ξήρανσης (bin dryers), ξηραντήρια στρώσης (bed dryers), κατακόρυφους συνεχούς ξήρανσης ξηραντήρες, κατακορυφους κυλινδρικούς ξηραντήρες, και ?funnel? κατακόρυφους ξηραντήρες. Αυτές οι μέθοδοι επιτάχυνσης μπορεί να ξεράνουν πολύ τους καρπούς (υπερξήρανση). Αυτό έχει αρνητική επίπτωση στην ποιότητα και αξία της σοδειάς. Κατά την διάρκεια των διαδικασιών εσπευσμένης ξήρανσης οι καρποί μπορεί να υποβληθούν σε ανεπιθύμητες αντιδράσεις όπως το τάγγισμα που προκαλούν υποβάθμιση της ποιότητας περιλαμβάνοντας άσχημο χρώμα και άρωμα. Η επιτάχυνση της θερμοκρασίας ξήρανσης μπορεί επίσης να επηρεάσει τις οργανοληπτικές ιδιότητες των φιστικιών, όπως την τραγανότητα, γλυκότητα, άνοιγμα, εμφάνιση του κελύφους και την συνολική αίσθηση στο στόμα και στον ουρανίσκο (palalability).


Τα ξηραντήρια με ηλιακή ενέργεια αδυνατούν να παράγουν καρπούς με τα επιθυμητά γευστικά, μηχανικά, χρωματικά, εμφάνιση και άλλα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των καρπών που παράγονται με την παραδοσιακή ηλιακή ξήρανση. Η εσωτερική θερμοκρασία των καρπών που υπόκεινται σε ξήρανση σε ηλιακό ξηραντήριο βρέθηκε να ξεπερνά την μέγιστη εσωτερική θερμοκρασία των ίδιων καρπών όταν ξεραίνονται στον ήλιο παραδοσιακά. Με αυτό το τρόπο οι ψηλές θερμοκασίες στα ηλιακά συστήματα μειώνουν την αξία των καρπών.


Μία άλλη εναλλακτική εμπορική δυνατότητα είναι να ξηραίνονται τα φιστίκια με καβούρδισμα (roasting). Το καβούρδισμα ξηραίνει τα φιστίκια ενώ παράλληλα γίνονται πιο γευστικά χάρη στις υψηλές θερμοκρασίες που εφαρμόζονται στο καβούρδισμα. Το καβούρδισμα επηρεάζει την γεύση, υφή, χρώμα και εμφάνιση και είναι μια από τις πιο κοινές μεθόδους επεξεργασίας των φιστικιών. Δυστυχώς, τα χρήσιμα λιπίδια, πρωτείνες και υδατάνθρακες του φιστικιού μπορεί να υποβαθμιστούν κατά τη διάρκεια του καβουρδίσματος.


Λόγω των παραπάνω περιορισμών υπάρχει ανάγκη για ένα εμπορικό σύστημα ξήρανσης που θα μιμείται την παραδοσιακή μέθοδο ηλιακής ξήρανσης για να βελτιώνονται τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των καρπών, επιταχύνοντας παράλληλα την ξήρανση προστατεύοντας τους καρπούς από μόλυνση και άλλους κινδύνους της ξήρανσης στον ήλιο.

Να σημειώσω ότι τίποτα από αυτά που αναφέρονται στο παραπάνω κείμενο δεν στηρίζεται σε επιστημονικές βιβλιογραφικές αναφορές. Παρόλα αυτά αυτή είναι μια πολύ καλή εισαγωγή για το τι περιμένει κανείς να συνατήσει σκαλίζοντας το θέμα της ξήρανσης των κελυφωτών φιστικιών.

Παρασκευή 24 Δεκεμβρίου 2010

Λίπανση της φιστικιάς

Εχθές είδα στα στατιστικά της σελίδας ότι γίνονταν αναζητήσεις με τα κλειδιά "λίπανση της φιστικιάς". Εγώ βέβαια έχω τρία χρόνια που ρίχνω μόνο κοπριές, αλλά η αλήθεια είναι ότι όσοι ρίχνουν χημικά λιπάσματα πρέπει να ετοιμάζονται. Αποφάσισα λοιπόν να δω τι έχω διαθέσιμο για το θέμα της λίπανσης της φιστικιάς να το μοιραστούμε.

Για τη λίπανση λοιπόν βρήκα κάτι σαν εγχειρίδιο στον υπολογιστή μου με άγνωστη πηγή και χρονολογία με συγγραφέα τον C. Genc, Atatuerk Horticultural Research Institute, Yalova-Istanbul, Turkey. Ας δούμε αυτό αρχικά καθότι τόσο οι ποικιλίες όσο και οι κλιματικές συνθήκες είναι παραπλήσιες με τους γείτονές μας στην Τουρκία.

Πυκνότητα φύτευσης: 10-15 δένδρα το στρέμμα, δηλαδή ~ 60 - 100 τετραγωνικά το δένδρο ή αποστάσεις 8Χ8 έως 10Χ10.

Ζήτηση/απορρόφηση Θερπτικών Μακροστοιχείων
Παραγωγή (kg/στρ) Πηγή kg/στρ
Ν P205 K20 CaO
1 000 Woodroof, 1967 3 1,2 1,5 0,3




Ανάλυση φύλλων με βέλτιστη θρέψη – Μακροστοιχεία
Μέρος του φυτού Στάδιο ανάπτυξης Βιβλιογραφική πηγή % της ξηράς ουσίας
Ν Ρ Κ Mg Ca
Μέσα – ακραία φύλλα τέλη Ιουλίου Tekin et al, 1985 2 0,09 1 0,7 2,9



Ανάλυση φύλλων με βέλτιστη θρέψη – Μικροστοιχεία
Μέρος του φυτού Στάδιο ανάπτυξης Βιβλιογραφική πηγή ppm (= 1/1000000) της ξηράς ουσίας
Fe Mn Zn Cu B
Μέσα – ακραία φύλλα τέλη Ιουλίου Tekin et al, 1985 105 35 18 48 140


Συστάσεις λίπανσης
Οργανικά υλικά όπως κοπριές πρέπει να εφαρμόζονται σε ποσότητες γύρω στους 3 τόννους το στρέμμα αν η οργανική ουσία στο έδαφος είναι μικρότερη από 2%.
Τα χημικά λιπάσματα και/ή τα οργανικά υλικά πρέπει να ενσωματώνονται πριν την φύτευση σε δόσεις ανάλογα με τη σύσταση της άνω στρώσης του εδάφους (0 - 20 cm) και της αμέσως επόμενης (20 - 40 cm), όπως παρακάτω:
Ρ (ppm) στο έδαφος Δόση εφαρμογής (kg/στρ. P2O5) Κ (ppm) στο έδαφος Δόση εφαρμογής (kg/στρ. K2O) Mg (ppm) εδάφους Δόση εφαρμογής (kg/στρ. MgSO4)
0-7 10-15 0-100 15-20 0-25 30-40
7-14 5-10 100-200 7-15 25-50 20-30
14-20 5 > 200 Nil 50-100 10-20
> 20 Nil





Δεν είναι απαραίτητη η εφαρμογή αζώτου πριν την φύτευση.


Δενδρώνες έως 10 ετών


Άζωτο τον Μάρτιο κάθε χρόνο σε 20 g/δένδρο N (τα φύλλα είναι μικρά και ωχροπράσσινα σε έλλειψη αζώτου). Τα άλλα θρεπτικά να εφαρμόζονται βάσει των αποτελέσμάτων ανάλυσης εδάφους που θα γίνεται κάθε 3-4 χρόνια.


Σε συνθήκες καλλιέργειας του εδάφους αυτό πρέπει να καλλιεργείται την άνοιξη. Η καλλιέργεια και η εφαρμογή κοπριάς βοηθούν στη διατήρηση της υγρασίας στο έδαφος, διατηρούν ένα προστατευτικό στρώμα σκόνης στην επιφάνεια του εδάφους και κρατούν υπό έλεγχο τα ζιζάνια.


Ώριμα δένδρα πάνω απο 10 ετών

Οι εφαρμογές λιπασμάτων πρέπει να βασίζονται σε αναλύσεις φύλλων και εδάφους. Τα δείγματα φύλλων πρέπει να λαμβάνονται κάθε 3 χρόνια και δείγματα εδάφους κάθε 5 χρόνια. Όπου χρησιμοποιείται κοπριά, πρέπει να μειώνονται ανάλογα οι δόσεις χημικών λιπασμάτων. Η αζωτούχος λίπανση πρέπει να εφαρμόζεται τον Μάρτιο κάθε χρόνο, στο έδαφος κάτω από τα κλαδιά. Σε πολύ αλκαλικά εδάφη συνιστάται η εφαρμογή θειικής αμμωνίας.

Άζωτο (Ν) στα φύλλα (% ξηράς ουσίας) Δόση εφαρμογής (g N ανά δένδρο)
< 1,8 500
1,8-2,2 400
2,2-2,5 300
> 2,5 Nil


Τα φωσφωρικά λιπάσματα (P ή P2O5) πρέπει να εφαρμόζονται αρχές Μαρτίου κάθε 2-3 χρόνια, να τοποθετούνται σε λουρίδα βάθους τουλάχιστον 30 - 40 εκατοστών πάνω στη γραμμή των σταγόνων άρδευσης των δένδρων.


Φώσφορος (P) στα φύλλα (% ξηράς ουσίας) Δόση εφαρμογής (g P2O5 ανά δένδρο)
< 0,06 500
0,06-0,10 400
0,10-0,13 300
> 0,13 Nil


Η καλιούχος λίπανση μπορεί να εφαρμόζεται μαζί με το άζωτο σε λουρίδα, κάθε 2-3 χρόνια. Το Θειικό κάλι είναι προτιμότερο από το χλωριούχο.
Κάλιο (Κ) στα φύλλα (% ξηράς ουσίας) Δόση εφαρμογής (g K2O ανά δένδρο)
<0,4 750
0,4-0,8 500
> 0,8 Nil


Τροφοπενίες σε μερικά μικροστοιχεία (Zn, Fe, Mn) μπορεί να εμφανιστούν. Η έλλειψη σιδήρου (Fe) μπορεί να διορθωθεί με εφαρμογή Fe-EDDHA σε 200-300 g/δένδρο τον Μάρτιο. Για τον ψευδάργυρο (Zn) και το Μαγνήσιο (Mn) συνιστάται ο ψεκασμός διαφυλλικών την εποχή της πτώσης των πετάλων των ανθέων με 0,4% θειικό ψευδάργυρο και μαγνήσιο.


Πηγές του άρθρου


TEKIN, H. et al.: The nutrient content of pistachio grown in the southeast part of Turkey. Bahce 14 (1-2),47-57, Yalova Hort. Res. Inst., Istanbul, Turkey (1985)
WOODROOF, J.G.: Production of Tree Nuts, Processing Products - vol. 2. The Avi Publishing Company Inc., Westport, Connecticut, USA (1967)

Τετάρτη 22 Δεκεμβρίου 2010

Εθνική Ημέρα Φιστικιάς των ΗΠΑ 2011 . Το πρόγραμμα

Πριν καλά καλά προλάβουμε να εντοπίσουμε και να  διαβάσουμε τις εργασίες που παρουσιάστηκαν στην Εθνική Ημέρα Φιστικιάς των ΗΠΑ του 2010 να που εμφανίστηκε το πρόγραμμα της ημέρας φιστικιάς του 2011 (Agenda). Για να δούμε τι σκοπεύουν να συζητήσουν οι συν- ή αντα- γωνιστές μας στις ΗΠΑ στις 12 Ιανουαρίου 2011 στο Visalia Convention Center:

(07/02/2011: Οι παρουσιάσεις της ημερίδας είναι διαθέσιμες στα αγγλικά στη σελίδα του UC Davis. Αν κάποια από τις παρουσιάσεις σας ενδιαφέρει και θα θέλατε να τη δείτε, μεταφρασμένη στείλτε μας αίτημα σε σχόλιο αυτής της σελίδας να τη μεταφράσουμε).
  •  Η σημερινή κατάσταση των εγκεκριμένων φυτοφαρμάκων και των ορίων υπολειμμάτων (Current Status of Pesticide Registrations and Residue Tolerances, Dr. Bob Klein, Manager, California Pistachio Research Board.) (pdf, αγγλικά)
  •  Σχετική "Ovicidal/Neonate (;;!!;;)" δραστηριότητα, διάρκεια εντομοκτόνου δράσης και στρατηγικές ελέγχου για το έντομο NOW (Relative Ovicidal/Neonate Activity, Length of Insecticide Efficacy and Control Strategies for Navel Orangeworm—Joel P. Siegel, Research Entomologist, USDA/ARS, Parlier) (pdf, αγγλικά)
  •  Η επίδραση των εντομοκτόνων στον πληθυσμό NOW και στη ζημία (της παραγωγής). (The Impact of Insecticides on NOW Populations and Damage Bradley S. Higbee, Research Entomologist, Paramount Farming Co. Presented by Joel Siegel with Candice Rogers, Research Technician, Paramount Farming Co) (pdf, αγγλικά)
  • Ενημέρωση για τις τεχνικές διαχείρισης της κόμης των δένδρων και η επίδρασή τους στους συντελεστές παραγωγής. (Update on Canopy Management and Its Effect on Yield Components Bob Beede, UCCE Farm Advisor, Kings County) (pdf, αγγλικά)
  •  Έλεγχος ζιζανίων. Επιλογές χρήσης ζιζανιοκτόνων. (Weed Control - Herbicide Options. Kurt Hembree, UCCE Weed Management Farm Advisor, Fresno County) (pdf, αγγλικά)
  •  Η καλλιέργεια και η φυτοπροστασία των δένδρων των ποικιλιών ‘Golden Hills’ και ‘Lost Hills’. (Growing the Tree and Pest Control for the ‘Golden Hills’ and ‘Lost Hills’ Cultivars Craig Kallsen, UCCE Farm Advisor, Kern County) (pdf, αγγλικά)
  • Όρια αλατότητας για την καλλιέργεια φιστικιάς. (Salinity Red Flags in Growing Pistachio. Blake Sanden, UCCE Irrigation and Soils Farm Advisor, Kern County) (pdf, αγγλικά)
  • Προκλήσεις για τη διαχείριση των ασθενειών από τους μύκητες Altenaria και Botryosphaeria. (Challenges in Management of Alternaria and Botryosphaeria. Dr. Themis Michailides, Plant Pathologist, UC KAC/UC Davis) (pdf, αγγλικά)
Για να μάθετε περισσότερα επισκεφθείτε τη σελίδα του Κέντρου έρευνας και ενημέρωσης για τα φρούτα και τους ξηρούς καρπούς του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια (UC Fruit and Nut Research and Information Center).

Με την ευκαιρία λοιπόν θα ενημερώσω και την περσινή ανάρτηση για την Ημέρα φιστικιάς του 2010 με συνδέσεις σε όσες παρουσιάσεις είναι πια διαθέσιμες online και όσες μεταφράσεις έχω αναρτήσει.

Υ.Γ. Ξέρω είναι άδικο να μιλάω για την ημέρα φιστικιάς των Ηνωμένων Πολιτειών χωρίς να έχω γράψει κουβέντα για το Φεστιβάλ Φιστικιάς της Αίγινας 2010. Η αλήθεια είναι ότι εκείνη την εποχή καιγόμουν με την συγκομιδή και μετά ενημερώθηκα από φίλο που ήταν εκεί και δεν ασχολήθηκα παραπάνω. Ζητώ συγνώμη και υπόσχομαι ότι κάποια στιγμή θα συγκεντρώσω σε μια ανάρτηση ό,τι βρω διαθέσιμο και για την εκδήλωση της Αίγινας.

Τρίτη 21 Δεκεμβρίου 2010

Ημέρα φιστικιάς 2010: Κατανόηση της εξάπλωσης του BOT τo 2009, Οδηγίες για το 2010

(μετάφραση από την παρουσίαση με τίτλο Understanding the 2009 BOT Blowup: Management Guidelines for 2010  του Dr. Themis Michailides, Dept. of Plant Pathology, UC Davis στην ημέρα της φιστικιάς του 2010)








Εικόνα 2. Συμπτώματα προσβολής BOT που οφείλονται στη βροχή. Δείτε την εικόνα 20 στην ανάρτηση Συλλογή φωτογραφιών με φαινολογικά συμπτώματα προσ.. Μήπως τελικά αυτό που νομίζω ότι είναι σεπτόρια είναι και αυτό BOT σήψη (BOT blight).

Εικόνα 4. Επίδραση της BOT σήψης στις στρεμματικές αποδόσεις. Τα έτη 1995 - 2000 η μέση στρεμματική παραγωγή (σε pounds/acre) τις ΟΝ χρονιές δεν ακολούθησε τις προβλέψεις λόγω επιδημίας Botryosphaeria.

Εικόνα 5. Είδη της οικογένειας μυκήτων Botryosphaeriaceae σε φιστικιές στην Καλιφόρνια, Νότια Αφρική και Ελλάδα
Εικόνα 6. Οι Botryosphaeriaceae που συναντώνται στις Αμυγδαλιές της Καλιφόρνια (με κόκκινο αστερίσκο όσοι υπάρχουν και στις φιστικές)
Εικόνα 7. Είδη Botryosphaeriaceae συναντώνται και στις καρυδιές και στα αμπέλια.

Εικόνα 8. Τα πολύ γνώριμα συμπτώματα. Ξήρανση κλάδων και καστανόχρωοι χρωματισμοί του ξύλου.
Εικόνα 9. Πυκνίδια  του Botryosphaeria στον κορμό (πυκνίδια = όργανα αναπαραγωγής των μυκήτων)
Εικόνα 10. Εμφάνιση (%) Botryosphaeria σε καλλιέργειες από το ξύλο κλάδων φιστικιών από 5 αγροκτήματα (Glenn, Madera 1, Madera 2, Tulare 1 και Tulare 2) σε τρεις περιοχές της Καλιφόρνια Glenn, Madera, Tulare). Με τις κόκκινες μπάρες το ποσοστό % των μη προσβεβλημένων ξύλων και με τις μπλέ μπάρες το πoσοστό των προσβεβλημένων ξύλων. Στο Glenn και στο Tulare έχουμε πολύ περισσότερους προσβεβλημένους βλαστούς (70%) από ότι στην Madera (40%).
Εικόνα 11. Άλλοι ξενιστές των Botryosphaeriaceae.

Συμπεράσματα -1

  • Στην ΒΟΤ σήψη της φιστικιάς εμπλέκονται πολλά είδη μυκήτων της οικογένειας Botryosphaeriaceae
  • Αυτά τα είδη βρίσκονται σε αφθονία τόσο σε δενδρώνες ξηρών καρπών όσο και σε άλλους ξενιστές στην Καλιφόρνια
  • Τα μολυσματικά σπόρια εγκαθίστανται με τον καιρό σε δενδρώνες μεγάλης ηλικίας

Εικόνα 12. Ζώντα σπόρια υπάρχουν στα πυκνίδια παλιών καρκινωμάτων και σε παλιά κλαδιά. Το μόλυσμα συγκεντρώνεται επίσης και στη φλούδα υγιειών βλαστών. Το μόλυσμα δεν φαίνεται να είναι περιοριστικός παράγοντας για την εμφάνιση της ασθένειας.
Εικόνα 13. Παράθεση ποσοστού προσβεβλημένων ταξιανθιών σε δένδρα χωρίς ψεκασμούς αγροκτήματος στο Glenn τα έτη 2005, 2006, .. 2009 και συνολικής ετήσιας βροχόπτωσης 19, 19, 10, 14, 16 (σε inches)


Εικόνα 14. Μηνιαία βροχόπτωση Απριλίου, Μαίου, Ιουνίου (σε mm) και ποσοστό % προβεβλημένων ταξιανθιών τα έτη 2005 έως 2009 σε φιστικεώνα στο Glenn. Επισημαίνεται (κόκκινα πλαίσια) ότι όταν η βροχόπτωση ήταν μεγάλη Μάιο και Ιούνιο το ποσοστό προσβολής ήταν αυξημένο.

Εικόνα 15. Επικινδυνότητα μόλυνσης των καρπών από τον B. dothidea σε σχέση με τη διάρκεια υγρασίας στα φύλλα (άξονας Y, σε ώρες) και τη Θερμοκρασία (Άξονας Χ σε βαθμούς Celsius). Με τους σκούρους κύκλους φαίνονται οι βροχερές μέρες τις χρονιές με μεγάλη προσβολή και με άσπρους κύκλους οι βροχερές μέρες τις μέρες με μικρή προσβολή.
Από αυτά τα στοιχεία καθορίστηκαν δυο καμπύλες η W2=-7,8+397/T και η W1=-6,9+220/T για θερμοκρασίες από 5 έως 25 βαθμούς Celsius. Έτσι αν βρισκόμαστε σε συνθήκες διαβροχής των φύλλων (σε ώρες)  και θερμοκρασίας κάτω από την W1 τότε ο κίνδυνος προσβολής είναι μικρός (Low). Σε συνθήκες πάνω από την W2 τότε ο κίνδυνος είναι μεγάλος ενώ μεταξύ W1 και W2 έχουμε μέση επικινδυνότητα προσβολής.

Εικόνα 16. Το 2009 στις περιοχές Glenn, KAC και Tulare συνέβηκαν μέσου και υψηλού κινδύνου γεγονότα. Στο Glenn 1 Μαίου 14 mm, και στις 4 Ιουνίου 7 mm, στο Tulare 14 mm στις 3 Μαίου και στο KAC 7 mm στις 3 Μαίου. (εξήγηση: οι ημεροηνίες στο γράφημα δίνονται με τη μορφή: μήνας/ημέρα, δηλαδή 5/1 είναι η 1η 5ου.)

Παράγοντες που επηρεάζουν την διάδοση της Botryosphaeria:
  • ελεύθερο νερό στον αγρό____++++++*
  • μετάδοση από έντομα (Ημίπτερα) _++
  • γύρη__________________________+
  • εργαλεία κλαδέματος____________++
* όψιμες βροχές (Μαίου, Ιουνίου)


Στην 28η διαφάνεια της παρουσίασής του ο κ. Μιχαηλίδης παρουσιάζει 2 μεθόδους για την παρακολούθηση του μολύσματος στον αγρό.
Α) BUDMON (Bud MONitoring) παρακολούθηση του δυνητικού μολύσματος στους οφθαλμούς τον Φεβρουάριο - Μάρτιο. Απαντά στο ερώτημα: Πόσος Botryosphaeria είναι στον αγρό;
Β) ONFIT (OverNight Freezing Incubation Technique) για την μέτρηση του μολύσματος τον Ιούνιο πάνω στους καρπούς. Απαντά στο ερώτημα: Πόση προσβολή από Botryosphaeria αναμένεται;

Εικόνα 17. Αριστερά: Καλλιέργεια οφθαλμών για προσδιορισμό ποσοστού οφθαλμών που θα καταληφθούν από τον Botryosphaeria dothidea. Δεξιά: Η συσχέτιση του ποσοστού μολυσμένων οφθαλμών με το ποσοστό μολυσμένων ταξιανθιών στον αγρό είναι πολύ μεγάλη.

Εικόνα 18. Μέθοδος ONFIT (OverNight Freezing Incubation Technique) για τον προσδιορισμό του μολύσματος των καρπών τον Ιούνιο. Δεξιά με το κόκκινο διακεκομμένο περίγραμμα φαίνονται οι μολυσμένοι καρποίμετά την καλλιέργεια.
Εικόνα 19. Η σχέση μεταξύ του ποσοστού μολυσμένων καρπών της μεθόδου ONFIT (άξονας Χ σε %) και της σοβαρότητας της ασθένειας σε κλίμακα 1-100 (άξονας Υ, %) είναι μεγάλη και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό του βέλτιστου αριθμού ψεκασμών. Από 0-5% μολυσμένους καρπούς αναμένεται 0-20% ασθένεια και αρκεί ένας (1) ψεκασμός, με 10% μολυσμένους αναμένεται 30% ασθένεια στον αγρό και απαιτούνται 2-3 ψεκασμοί ε΄νω από 20% μολυσμένους καρπούς στην ONFIT αναμένεται 60% σοβαρή ασθένεια και συνιστάται το πλήρες πρόγραμμα 4 - 5 ψεκασμών.

Για την καταπολέμηση της ασθένειας συνιστώνται τα εξής:
  1. Υγιεινή. Χειμερινό κλάδεμα και καλοκαιρινό κλάδεμα με άμεση απομάκρυνση των κλάδων.
  2. Έλεγχος του πληθυσμού κολεόπτερων (π.χ. βρωμούσες)
  3. Εφαρμογή μυκητοκτόνων


Εικόνα 20. Το γράφημα δείχνει τη σημασία του επιλεκτικού κλαδέματος (Selective, με γαλάζιο) των μολυσμένων κλάδων (με καρκινώματα ή μάλλον ξηράνσεις) σε σχέση με το τυπικό κλάδεμα (Normal, με κίτρινο). Να σημειώσουμε ότι στην Καλιφόρνια το κλάδεμα γίνεται μηχανικά στις κορυφές και ατσ πλάγια των δένδρων με ειδικά δισκοπρίονα. Παρατηρούμε ότι με το επιλεκτικό κλάδεμα (γαλάζιες στήλες) έχουμε λιγότερη ασθένεια (Disease %) στις ταξιανθίες (Rachishes), στα φύλλα (Leaves) και στους καρπούς (Fruit) από ότι με το τυπικό κλάδεμα (κιτρινες στήλες).
Εικονα 21. Συμπτώματα προσβολής Botryosphaeria από πληγές που άνοιξαν τα φυλλοφάγα έντομα.

Εικόνα 22. Χημική καταπολέμηση. Αποτελεσματικότητα των μυκητοκτόνων για τον Botryosphaeria. Το μυκητοκτόνο Pristine δίνεται ως πιο απτελεσματικό (4+) και ακολουθούν τα Cabrio, Flint/Gem με 3+ και το Scala με 3+με ερωτηματικό. Όλα όμως αυτά τα φάρμακα έχουν υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης ανθεκτικότητας από πλευράς του παθογόνου. Γι'αυτό πάντα συνιστάται η εναλλαγή τους. Θα αναρωτιέστε φυσικά όπως και εγώ αν αυτά έχουν έγκριση για την φιστικιά στην χώρα μας. Θα το ξαναψάξουμε κάποια άλλη φορά.

Εικόνα 23. Τα πιο αποτελεσματικά μυκητοκτόνα για τον BOT σύμφωνα με την συνεταιριστική εταιρεία παραγωγής φιστικιών του Glenn. Πιο αποτελεσματικά θεωρούνταi αυτά στα οποία ο αριθμός αποξηραμένων καρπών (άξονας Χ, Blighted clusters, %) είναι μικρότερος, δηλαδή αυτά που είναι χαμηλα΄στον άξονα των Y. Εκεί βλέπουμε το Pristine να διαφοροποιείται στην ίδια κατηγορία όμως στατιστικά με την εναλλαγή Scala/Adam/Scala/Adam.
Εικόνα 24. Χρόνος εφαρμογής των μυκητοκτόνων. Για τον BOT πιο αποτελεσματικοί είναι οι ψεκασμοί Ιουνίου και Ιουλίου όπως και για την Altenaria.
Εικόνα 25. Λήψη αποφάσεων για ψεκασμούς (sprays) βάσει μοντέλων. Χωρίς ψεκασμούς (Control)  προσβάλλεται το 60% των ταξιανθιών, με 1 ψεκασμό βάσει του μοντέλου (BIM, !!;;;) το 30% ενώ με 2 ψεκασμούς που αποφασίστηκαν βάσει του μοντέλου χρόνου διαβροχής των φύλλων (LWM, Leaf Wetness Model, βλ. εικόνα 16 παραπάνω) έχουμε το ίδιο αποτέλεσμα με τους 4 ψεκασμούς που αποφάσισε να κάνει εκ πείρας ο αγρότης.

Στην 46η διαφάνεια της παρουσίασής του ο κ. Μιχαηλίδης συνοψίζει σε ένα "Μήνυμα για το Σπίτι":
  • - Οι μύκητες της οικογένειας Botryosphaeriaceae αθροίζονται στον κορμό των ηλικιωμένων δένδρων
  • Αν δεν έχετε μόλυσμα BOT στο κτμημα σας δεν θα έχετε εμφάνιση της ασθένειας
  • Οι βροχές του Μαίου και Ιουνίου με υψηλές θερμοκρασίες δίνουν έναυσμα για μολύνσεις που προκαλούν την BOT σήψη.
  • Η καταγραφή της υγρασίας των φύλλων και της θερμοκρασίας (LWM) είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να αποφασίσει κανείς πότε και πόσες φορές να ψεκάσει για την διαχείριση της BOT ξήρανσης.
Η 47η διαφάνεια δίνει οδηγίες διαχείρισης της ασθένειας:
  • Μάθετε πως είναι ο BOT
  • Παρακολουθείστε τον δενδρώνα σας με προσοχή
  • Πραγματοποιείστε έναν έλεγχο των οφθαλμών (BUDMON) νωρίς το Φεβρουάριο - Μάρτιο ***
  • Πραγματοποιείστε έναν έλεγχο των καρπών (ONFIT) μετά το τέλος της βροχερής περιόδου *** (Ιούνιο)
  • Αν εμφανιστεί ο BOT ενεργείστε άμεσα
  • Κλαδέψτε τις τα προσβεβλημένα μέρη (καλοκαιρινό κλάδεμα)
  • Εφαρμόστε μυκητοκτόνα ***
  • Πραγματοποιείστε επιλεκτικό κλάδεμα (φθινοπωρινό - χειμερινό κλάδεμα)
(μετάφραση από την παρουσίαση με τίτλο Understanding the 2009 BOT Blowup: Management Guidelines for 2010  του Dr. Themis Michailides, Dept. of Plant Pathology, UC Davis στην ημέρα της φιστικιάς του 2010)

Σε άλλη πηγή αναφέρεται ότι πληροφορίες για τις μεθόδους BUDMON και ONFIT μπορεί να βρεί κανείς στο άρθρο  “Conventional and molecular assays aid diagnosis of crop diseases and fungicide resistance” in California Agriculture 59(2):115-123. Εκέι επαναλαμβάνεται, με περισσότερες εξηγήσεις όμως, και ο πίνακας της εικόνας 22 σχετικά με την αποτελεσματικότητα των μυκητοκτόνων.
Δυστυχώς δεν μπορώ να παραθέσω σύνδεσμο σε κάποιο ελληνικό ερευνητικό κέντρο ή εργαστήριο που να μπορεί να μας βοηθήσει και καθοδηγήσει σχετικά. Αν φτιάχναμε ένα δικό μας;